8663393936

Rys. 2. Aparat Brinella do oznaczania twardości metodą wciskania kulki 1 - czujnik, 2 - śruba do podnoszenia stolika, 3 - rączka uruchamiająca mechanizm, 4 - guzik, 5 - lewar

Odcisk powstający pod wpływem wybranego obciążenia jest sumą odkształceń plastycznego i sprężystego, które - jak wiadomo — w tworzywach sztucznych mogą być większe niż u wielu metali. Po zdjęciu obciążenia następuje stosunkowo szybki powrót poodkształceniowy odcisku w zakresie odkształcenia sprężystego (rys. 3). Przebieg powrotu poodkształceniowego można wykorzystać przy pomiarze twardości H, mierząc głębokość h w czasie pomiaru i ho w określonym czasie po zdjęciu obciążenia.

Stosunek

h-h„

(4)

przy założonym z góry czasie od zdjęcia obciążenia określa w pewnej mierze właściwości eksploatacyjne i elastoplastyczne i może być wykorzystywany w seryjnych pomiarach do dodatkowej charakterystyki materiału lub przybliżonej oceny modułu sprężystości.