26
Górna część rysunku przedstawia stan rodziny konstrukcji przed uporządkowaniem. Występuje tutaj przyporządkowanie zbiorowi potrzeb Po„{po,;(i=1.iz)} zbioru konstrukcji Ksn{kS),;(k=!1kz)}. gdzie przykładowo, jednej potrzebie poj odpowiada podzbiór konstrukcji {k$2, ksj} oraz poj podzbiór konstrukcji [ks«, kS7}. Takie przyporządkowanie
Pon{po,;(i*'l.iz)}=> Ksr{ksł;(k=l.kz)}, iz<kz, (3.1)
gdzie: iz • liczba potrzeb (pomijając ich powtarzalność), kz - liczba konstrukcji
jest warunkiem nieuzasadnionego zróżnicowania konstrukcji.
W dolnej części rys. 3.1 przedstawiono wynik procesu uporządkowania w postaci zbioru uporządkowanych potrzeb Po‘[po‘;(i =»l,iz)} oraz zbioru optymalnie zróżnicowanych konstrukcji Ks*{ks*;(k = l.kz))
Po" <po";(i - l.iz)} =>Ks:<ks;;(k - l,kz)}. iz>kz. (3 2)
gdzie jednej potrzebie lub zbiorowi uporządkowanych potrzeb odpowiada wyłącznie jedna optymalnie zróżnicowana konstrukcja. Zależność (3.2) określa warunek konieczny uporządkowania rodziny konstrukcji.
Pojęcia definiowane dla procesu tworzenia uporządkowanych rodzin konstrukcji powinny wyraźnie rozgraniczać zbiory potrzeb i konstrukcji oraz określać występujące między nimi współzależności.
Pojęcie rodzina zaczerpnięte zostało z teorii mnogości - zbiór zbiorów (54). W mniejszym ujęciu rodzina konstrukcji to zbiór konstrukcji RKe=Ks,{ksk;(i“l.kz)}, a każda konstrukcja opisana jest przez zbiór cech konstrukcyjnych ks^-CK, (s°l, sz) (28].
Rodzina konstrukcji RK* to przyporządkowany zbiorowi potrzeb POa{pOi;(i-l,iz)} zbiór konstrukcji środków technicznych Ks,(ksi;(k=l,kz)}, któremu odpowiada identyczny system ogólny SOn
Po.<po.;(i“l.iz)} =>Ks.{ks,;(k®l.kz)} - RK.. (3 3)
Podstawą wyróżnienia rodziny konstrukcji jest system. System jest to układ relacji sprzężeń i przekształceń [28], opisujący działanie przyszłego środka technicznego. Poszczególnym relacjom odpowiadają działania elementarne przyszłego środka technicznego. Najbardziej zwartą formą opisu działania przyszłego środka technicznego jest system ogólny.
System ogólny SO„ [54] to system sprowadzony do najogólniejszej postaci najczęściej jednej relacji sprzężenia lub przekształcenia Re1.
Istnieją różne formy zapisu systemu, między innymi: werbalna, blokowa, z zastosowaniem grafów, z zastosowaniem wirtualnej rzeczywistości [28. 82].
Systemy mogą mieć różny stopień uszczegółowienia su*’. co w odniesieniu do chwytaka dźwigniowego - kleszczowego (w skrócie nazywanego kleszczowego) przedstawiono na rys. 3.2 W procesie projektowania, uwzględniając chronologiczne tworzenie projektu, zaczyna się od założeń pr - ks.
Fig. 3.2. Levels of system and constniction solution detailing
W założeniach pr - ks opis istoty działania odpowiada systemowi ogólnemu SO„ Przykładowo, system ogólny chwytaka dla robotów polega na uchwyceniu elementu celem jego przemieszczenia. W wyniku działań twórczych system ten podlega uszczegółowieniu W