72
Drugi sposób wyboru rodziny konstrukcji do uporządkowania pozwala stosunkowo wcześnie uchronić rodzinę konstrukcji przed nieuzasadnionym zróżnicowaniem cech konstrukcyjnych, dzięki zastosowaniu bieżącej rejestracji zmienności wartości cech charakterystycznych oraz cech konstrukcyjnych. Może to być realizowane przez konstruktorów zajmujących się określoną rodziną konstrukcji lub przez dział normalizacji. Bieżąca analiza zmienności wartości cech charakterystycznych i konstrukcyjnych może być realizowana z zastosowaniem odpowiedniej numeracji zapisów konstrukcji, (rozdz. 3.1.3), a w przypadku stosowania wspomagania komputerowego można zastosować programy klasy PDM. Szczególnie uzasadnione jest tworzenie uporządkowanej rodziny konstrukcji od momentu jej zaistnienia, korzysta się przy tym z wyników badań eksperymentalnych, analiz procesów wytwórczych oraz wdrożeń.
Trzeci sposób wyboru rodziny konstrukcji do uporządkowania uzasadniony jest wzrostem poziomu technicznego w już uporządkowanej rodzinie konstrukcji. Model takiego wymuszenia przedstawiono na rys. 3.14. Na podstawie nowych osiągnięć badawczych, jak również nowych konstrukcji, modyfikuje się i tworzy nową uporządkowaną rodzinę konstrukcji.
Podstawą wyboru rodziny konstrukcji do uporządkowania są następujące zalecenia:
7.1 - wysokie zapotrzebowanie,
Z2 - wanantowość rozwiązań konstrukcyjnych,
Z3 - ustabilizowany poziom techniczny,
ZA - dająca się ograniczyć różnorodność systemowa i konstrukcyjna, z wyjątkiem niezbędnej różnorodności wynikającej ze zmienności wartości cech charakterystycznych oraz wymagań określonych w racjach istnienia środka technicznego i zasadach nauki konstrukcji (28],
ZS - ustalony proces technologiczny (dostosowany do możliwości zakładu wytwórczego).
Metodą racjonalnego wyboru ze zbioru rodzin konstrukcji {RK1.RK2. RJC...RK*,} jest wybór rodziny konstrukcji do uporządkowania na podstawie stopnia zapotrzebowania Za* Im większe jest zapotrzebowanie na środki techniczne odpowiadające rodzinie konstrukcji, tym szybciej powinno być podjęte jej uporządkowanie, co chroni przed nieuzasadnionym zróżnicowaniem. Stopień zapotrzebowania Za* obliczany jest na podstawie liczby punktów w przestrzeni potrzeb iz«, oraz częstości wytwarzania w ciągu roku v, odpowiadającej i-tej potrzebie
Za.=£v,. (5.2)
••I
Liczba punktów iz. w przestrzeni potrzeb równa jest sumie liczb potrzeb aktualnych i a* oraz potrzeb potencjalnych ip.
iz«=ian+ip»- (5.3)
Częstości potrzeb v, dotyczą potrzeb aktualnych i potencjalnych, lecz dla potrzeb potencjalnych określa się prognozy częstości potrzeb metodą ekspertyz (121, 136].
Jeżeli nie jest planowana produkcja dla potrzeby potencjalnej pof, a mieści się w ofercie rodźmy konstrukcji, to v* ■ 0.
Dla cech charakterystycznych ciągłych określonych przez podpr/estrzenie potrzeb OP| (rys 4.1), liczba potrzeb potencjalnych ip, określana jest na podstawie dyskretyzacji wartości cech według szeregu liczb normalnych R40, rys. 5.1.Ib. W wyniku dyskretyzacji uzyskuje się liczbę wartości cechy U która jest podstawą do wyznaczenia liczby potrzeb potencjalnych ip, według zależności
*p. “żn1-* (54)
l*f «•!
gdzie: Iz - liczba pod przestrzeni potrzeb, cz - hczb3 cech charakterystycznych.
Model graficzny przestrzeni potrzeb z cechami charakterystycznymi dyskretnymi i ciągłymi przedstawiono na rys. 5.1.1. W dwuwymiarowej przestrzeni potrzeb (rys. 5.1.1 a), występują potrzeby aktualne po*(i*l,ia,)oraz potrzeby potencjalne pof(i = l,ip.). Częstość wytwarzania dla potrzeb aktualnych odpowiada promieniowi koła, natomiast dla planowanych potrzeb potencjalnych promieniowi okręgu. Na rys. 5.1.Ib przedstawiono dwuwymiarową przestrzeń potrzeb opisaną przez cechy ciągłe. Wyróżnia się potrzeby aktualne po (i = l,ia.) oraz umownie oznaczone potrzeby potencjalne pof(i = l,ip.).
P«
CCH
Rys. 5.1.1. Modele przestrzeni potrzeb rodziny konstrukcji z potrzebami aktualnymi i potencjalnymi
Fig. 5.1.1. Modcls of the space of needs of a family of constructions considcnng actual and potential needs
Podstawą wyboru rodziny konstrukcji RK„ do uporządkowania, ze zbioru rodzin konstrukcji {RK1.RK2. RKn. RlCu} jest zależność
RK. :(Za‘ «maxZa.)
(55)