9650942788

dr Kaczmarek Marcin

Rachunkowość agresywna w procesach zarządzania

Wstęp

Zarządzanie jest ściśle związane z procesami decyzyjnymi,¹ w wyniku których następuje podjęcie decyzji mające na celu rozwiązanie określonego problemu. Ważnym warunkiem podejmowania optymalnych decyzji jest posiadanie właściwych informacji. Informacje pochodzą z różnych źródeł wewnętrznych oraz z otoczenia firmy. Jednym z ważniejszych zasobów jest system rachunkowości. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że te informacje są podatne na manipulacje spowodowane zastosowaniem zasad polityki bilansowej.

Zarządy spółek często są „pchane przez podaż”² rynku kapitałowego, ponieważ często prezentują w sprawozdaniach finansowych tylko te informacje, które chcą opublikować, zamiast oczekiwanych przez uczestników rynku kapitałowego. Mając podstawowy wpływ na jakość i zakres ujawnianych w sprawozdaniach informacji, zarządy spółek nierzadko kierują się własnym interesem, niekoniecznie spójnym z oczekiwaniami inwestorów, wierzycieli, i innych zainteresowanych podmiotów. Do realizacji swoich egoistycznych zamierzeń posługują się instrumentarium z obszaru polityki bilansowej określanego mianem rachunkowość kreatywna.

2. Polityka bilansowa, rachunkowość kreatywna, rachunkowość agresywna

Relacje między polityką bilansową, rachunkowością kreatywną a rachunkowością agresywną zostały przedstawione na rysunku 1. Polityka bilansowa jest często określana jako sztuka nie tylko tego co możliwe, lecz również sztuką tego, co jest prawem dozwolone. W ramach polityki bilansowej wyróżnia się instrumenty: materialne, formalne i czasowe. Zakres instrumentów w dużej mierze pokrywa się z zakresem polityki rachunkowości, którą zobowiązane są określić jednostki gospodarcze w ramach organizacji rachunkowości.

Rysunek 1. Relacje między polityką bilansową, rachunkowością kreatywną i rachunkowością agresywną.

1

' Podstawy ekonomiki przedsiębiorstw, red. Stanisław Marek, wydawnictwo Fundacji US, 2003, s. 135.

2

M. Kutera. A. Hołda. S.T. Surdykowska. Oszustwa Księgowe - teoria i praktyka. Difin Warszawa 2006. s. 9.