9773562865

4. Konstrukcja pracy

Praca naukowa na ogół realizuje dobrze znany studentom z czasów szkolnych schemat rozprawki. Podobnie jak rozprawka, tak i rozprawa naukowa musi mieć jakieś wprowadzenie do tematu, część zasadniczą, opisującą przebieg naszej analizy, jak i zakończenie, czyli prezentację wniosków, które z naszej analizy płyną. Wszystkie części pracy powinny być zachowane, nie należy zmieniać ich kolejności, nadmiernie skracać, ani wydłużać, szczególnie wstępu i zakończenia.

W przypadku dłuższych, poważniejszych prac (np. licencjat, duża praca zaliczeniowa) w części wstępnej muszą znaleźć się następujące elementy:

•    problem badawczy i cele pracy: dlaczego podejmujemy taki temat, co spodziewamy się osiągnąć (często podajemy cele pierwszoplanowe i poboczne), jaki zysk dla nauki ma z tego płynąć

•    założenia i hipotezy robocze (zerowe): jeśli celem pracy jest sprawdzenie wstępnie postawionych hipotez w zakresie rozwiązania problemu badawczego, to hipotezy te należy scharakteryzować. Jeśli w którymś momencie naszej analizy przyjmujemy do dalszych prac wyniki, lub sądy, które nie są powszechnie akceptowane w środowisku naukowym, należyto wyraźnie zaznaczyć, definiując założenia przyjęte w pracy.

•    zakres pracy: jaki obszar chronologiczny i przestrzenny obejmuje praca, wraz z uzasadnieniem wyboru takiego właśnie wycinka

•    historia i stan badań - opis dotychczasowych badań i aktualny stan wiedzy w interesującej nas dziedzinie.

•    metodyka - opis metod, jakimi posłużyliśmy się w trakcie analizy tematu.

Część analityczna jest najdłuższą, najważniejszą i najbardziej indywidualną częścią pracy. Trudno zdefiniować tu jakieś szczegółowe zalecenia, należy jednak przestrzegać opisanych ogólnych zasad pisania prac naukowych.

W zakończeniu podsumowujemy przebieg analizy i formułujemy wnioski, które z niej płyną. Częścią zakończenia może być dyskusja, a więc próba przeanalizowania znaczenia efektów pracy dla dotychczasowej wiedzy w danym zakresie. W dyskusji można podjąć próbę wyjaśnienia ewentualnych niezgodności, być może nawet uprzedzenia krytyki naszych - co bardziej kontrowersyjnych - wniosków. Innym opcjonalnym elementem zakończenia mogą być postulaty badawcze, a więc próba określenia, w jakim kierunku powinny iść dalsze prace nad interesującym nas tematem, po uwzględnieniu efektów naszej pracy.

Poza opisanymi, kluczowymi częściami, prace - szczególnie te obszerniejsze, mogą zawierać także dodatkowe elementy, jak spis ilustracji, katalog opisywanych w pracy obiektów (np. stanowisk archeologicznych, lub zabytków) itp. Ważnym elementem pracy jest też abstrakt, zawierający krótkie, kilkuzdaniowe streszczenie pracy. W przypadku pracy w języku polskim, abstrakt powinien być napisany w języku obcym, na ogół po angielsku, ale w tej kwestii studenci powinni zapoznać się z wymaganiami prowadzącego zajęcia.

3