1. Rynek energii - pojęcia podstawowe.
Znaczenia energii w funkcjonowaniu społeczeństwa i rozwoju gospodarczym nie trzeba uzasadniać, ponieważ osiągnięty poziom rozwoju cywilizacji potwierdza jej ogromną rolę. W języku greckim energia oznacza działanie. W filozofii greckiej energia, to forma będąca przeciwieństwem materii. Energia jest czymś rzeczywistym, aktualnym, czynnym, w odróżnieniu od tego, co jest tylko możliwe, potencjalne, bierne. Pojęcie energii związane jest z procesami zachodzącymi w przyrodzie. Energia jest jednym z podstawowych terminów fizyki i zdefiniowana jest jako wyrażona w jednostkach pracy skalarna wielkość, charakteryzująca stan układu fizycznego, jego ruch i oddziaływanie zgodnie z zasadą zachowania energii9. Słownik Webstera określa ją jako moc użytkową (ciepło lub elektryczność)l0.Ogólnie energię można zdefiniować jako zdolność do wykonywania pracy właściwej ciału lub procesowi. Wymienione stwierdzenia ukazują trudności w zdefiniowaniu pojęcia energia. Ponadto Może ona występować w wielu postaciach.
Termin energetyka odnosi się do wyodrębnionej części gospodarki obejmującej całość powiązanych ze sobą procesów, związanych z pozyskaniem i wykorzystaniem nośników energii11. Ustawa Prawo Energetyczne12 definiuje szczegółowo pojęcie energetyki odnosząc je do wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji oraz użytkowania paliw lub energii. Energetykę można podzielić na części ze względu na funkcje poszczególnych rodzajów energii, albo z punktu widzenia jednorodności charakteru działalności energetycznej. Pierwszy podział ma charakter systemowy. Rozróżnia on kolejne postacie energii. Pierwszą z nich jest energia
9 Encyklopedia popularna PWN, Warszawa, 1982, s.194
10 Webster’s Online Dictionary, http://www.merriam-webster.com/dictionary/energy (12.10.2006)
" Energetyka w Unii Europejskiej. Droga do konkurencji na rynkach energii elektrycznej i gazu, URE, praca zbiorowa pod red. A. Dobroczyńskiej, Warszawa 2003, s 3.
12 Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo Energetyczne, Dz. U. z 2006 r., Nr 89, poz. 625 i Nr 104, poz. 708.
19