1108720907

Związki ołowiu

Substancje te często występują w przyrodzie w postaci naturalnej w wodzie oraz glebie. Są składnikami wielu związków, zarówno pochodzenia organicznego jak i nieorganicznego. Występują także jako odpady poprzemysłowe, a także jako środki ochrony roślin tak jak arsenian ołowiu.

Główne źródła zanieczyszczenia atmosfery, gleby czy roślin:

>    Pyły

>    Dymy

>    Spaliny samochodowe

>    Odpady przemysłowe

>    Ścieki

Według danych statystycznych, stężenie związków zwierających ołów w organizmach roślinnych znajdujących się w sąsiedztwie autostrad mogą stanowić nawet 30 razy większe niż w przypadku roślin nie narażonych na zanieczyszczenia spalinami. Przyswajanie związków ołowiu przez rośliny zielone zależy od stopnia rozpuszczalności tych substancji w glebie, a także od wartości pH. Kationy ołowiowe absorbowane są przez korzenie, a potem transportowane dalej do łodygi, czasem liści. Odstępstwem od tej reguły stanowią liście pomidorów, ziemniaków, owoców, nasiona kukurydzy. Zanieczyszczenie możne również nastąpić przy przetwarzaniu żywności, np. w przypadku bielenia kotłów cyną zawierającą ślady związków ołowiu, konserw, naczyń ceramicznych posiadających wielokolorowe nadruki. Dozwolone stężenie związków ołowiu w różnych artykułach spożywczych przedstawia tabela:

Artykuł	Zawartość
Wody gazowane	<0,3
Płynne środki spożywcze	<0,4
Produkty stałe	<2

Związki ołowiu gromadzą się w płodzie podobnie jak u dojrzałych osobników. Ponieważ bardzo łatwo przenikają przez łożysko, uważa się je za szczególnie niebezpieczne dla intensywnie rozwijającego się organizmu. Substancje te mogą wchłaniać się do ustroju, a za pośrednictwem krwi, przenikać do różnych narządów. Najważniejszymi miejscami składowania są tkanki stałe: kości oraz zęby. Wyróżnia się trzy podstawowe płaszczyzny działania związków ołowiu: ośrodkowy układ nerwowy, nerki, hematopoeza.

Kationy ołowiu Pb²' blokują centra aktywne wielu enzymów zawierających grupy sulfhydrylowe. Reakcja z tymi grupami upośledza przeprowadzenie wielu procesów metabolicznych. Substancje ołowiowe wywołują miedzy innymi zaburzenia reprodukcyjne, hormonalne, cytogenetyczne, powodują również próchnicę zębów. Zabezpieczenie urządzeń czy opakowań przed kontaktem bezpośrednim ze związkami ołowiu chroni przed ich niekorzystnymi wpływami.

9