scowościach będących ośrodkami akademickimi, gdzie często nauczyciele szkół wyższych byli zatrudniani w studiach nauczycielskich. Wśród kadry nauczającej w studiach nauczycielskich spotykaliśmy znanych i cenionych później naukowców, jak np. Czesława Kupisiewicza, Jana Kulpę, Zbigniewa Marciniaka, Janusza Rulkę, Tadeusza Słowikowskiego, Kingę Szymborską czy Wandę Zwolską. Trudno tu wszystkich wymienić, należy jednak podkreślić, że kadra ta nadawała dużą rangę tym szkołom i przyczyniła się do systematycznego podnoszenia kwalifikacji pozostałych nauczycieli. W tym względzie dużą rolę odegrały niektóre wyższe szkoły pedagogiczne, prowadzące zaleconą przez Ministerstwo Oświaty akcję dokształcania kadry SN-ów na tzw. seminariach koleżeńskich czy studiach doktoranckich 101.
Wraz z odchodzeniem władz oświatowych od koncepcji kształcenia nauczycieli na poziomie studiów nauczycielskich od roku 1968 spadła liczba zatrudnionych nauczycieli w SN-ach. I tak np. w 1969 roku pracowało jeszcze 1 304 pełnozatrudnionych nauczycieli, a w dwa lata później już tylko 271. Odchodząca kadra zasiliła przede wszystkim szkoły średnie a także, choć w mniejszym zakresie, wyższe szkoły nauczycielskie.
Studenci
Podstawowym zadaniem studiów nauczycielskich było kształcenie nauczycieli i wychowawców dla potrzeb polskiej oświaty. Kształcenie odbywało się na studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych. Zarządzenie z dnia 14 czerwca 1954 r. określało warunki przyjęcia do tych zakładów, które w latach sześćdziesiątych zmieniono, upraszczając znacznie nabór do SN-ów. Problem ten został szerzej przedstawiony w części poświęconej rodzajom studiów nauczycielskich.
Ilość słuchaczy w poszczególnych latach na studiach stacjonarnych prezentuje diagram 2. Wynika z niego, iż największy rozwój liczby studentów na studiach stacjonarnych nastąpił w latach 1964—1963. Zjawisko to po wiązane było z największą liczbą SN-ów, funkcjonujących w tych latach. W okresie tym występowała też największa ilość kierunków i specjalności 105.
Systematyczny wzrost liczby studentów trwał do 1965 r. Powiązany on był z przygotowywaną i wprowadzoną w latach sześćdziesiątych reformą polskiej oświaty. W roku 1965 w 58 SN-ach kształciło się już 22 439 studentów. W latach reformy liczba ta wrastała od ok. 2 do 3 tysięcy rocznie. Natomiast liczba absolwentów była znacznie mniejsza w stosunku do ilości studentów studiujących na II roku studiów. Wzrastała ona wolniej - mniej rytmicznie i systematycznie. Związane to było głównie ze sprawnością studiów.
104 Por. T. Słowikowski, Współpraca ze środowiskiem nauczycielskim (w:) Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w latach 1946—1981 pod red. Zygmunta Ruty. Kraków 1981, s. 384—385; też M. Wierzbicki, op. cit., s. 72
105 Zob. Tabela 1.
104