Dążąc do eliminowania negatywnych zachowań i wzorców, nauczyciele szkół przy Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich w Raciborzu opierają proces wychowawczy na bazie pozytywnych wzorców osobowych. Przydzielają uczniom zadania o odpowiedniej gradacji ich ważności, wykorzystują indywidualne osiągnięcia zespołu klasowego dla tworzenia pozytywnego klimatu wychowawczego, współpracują z uczniem w ramach tzw. patronatów. Patron staje się wśród pracowników najbliższą wychowankowi osobą, jest pierwsza instancją, do której zwraca się uczeń w razie jakichkolwiek problemów.
Zmierzając do aktywizacji intelektualnej, emocjonalnej i fizycznej swoich podopiecznych, nauczyciele umożliwiają uczniom udział w rozmaitych uroczystościach, konkursach, zabawach, kołach zainteresowań, kształtując jednocześnie u uczniów poczucie odpowiedzialności za sukcesy i niepowodzenia poszczególnych kolegów i całej klasy oraz umiejętność właściwej oceny działalności własnej i działalności kolegów.
Wybory samorządu klasowego wciągają wszystkich wychowanków w życie klasy, pozwalają im poczuć się odpowiedzialnymi za konkretny wybór.
Obserwując i odpowiednio sterując układem socjometrycznym w zespole klasowym, nauczyciele odpowiednio kształtują proces readaptacji społecznej uczniów. W tym celu prowadzą badania ankietowe zgodne z potrzebami zespołu klasowego, prowadzą wywiady z rodzicami, kolegami, nauczycielami zawodu, wychowawcami w internacie, analizują teczki osobowe uczniów, karty zdrowia, opinie zespołu psychologiczno - pedagogicznego, korespondencję wychowanka i w sprawie wychowanka, jego własne wytwory itp.
Dążąc do eliminowania destrukcyjnej działalności uczniów nauczyciele analizują sytuację w zespole klasowym pod kątem występowania przejawów zachowań właściwych „drugiemu życiu” i podejmują przeciwdziałania temu zjawisku poprzez kształtowanie właściwych postaw koleżeńskich, ukazywanie korzyści płynących z przestrzegania obowiązujących norm i zwyczajów społecznych oraz nagradzanie postaw prospołecznych, wyrabianie przekonania o szkodliwości palenia, nadużywania alkoholu, narkotyzowania się, tatuowania i samouszkadzania ciała.
W ramach działań zmierzających do zlikwidowania zaniedbania i negatywizmu szkolnego, nauczyciele - po wstępnym rozbudzeniu u wychowanka zainteresowania nauką - ustalają wraz z uczniem poziom braków i luk w materiale nauczania poszczególnych przedmiotów. W razie potrzeby organizują zespoły pomocy koleżeńskiej, w których uczniowie nawzajem wspierają się w nauce lub umożliwiają uczniom samodzielne opanowanie materiału w ramach zajęć korekcyjno - wyrównawczych.
Kształtując postawy szacunku do pracy i aktywności społecznej, nauczyciele przydzielają uczniom prace porządkowe i regularnie kontrolują ich wykonanie. Dzięki sprawowaniu opieki