Negatywna procedura eliminacji należy do rzadziej stosowanych „strategii" przekładu związków frazeologicznych.
Pogłębiona analiza dowodzi, że wyeliminowanie jednego elementu polskiego frazeologizmu w przekładzie niemieckim, nie koniecznie skutkuje brakiem ekwiwalencji między tekstem języka polskiego a tekstem translatu, lecz może spełniać kryteria ekwiwalencji fakultatywnej. Brak ekwiwalencji powstaje w wyniku całkowitej eliminacji (pominięcia) związku frazeologicznego w tekście przekładu.
P: Jakież było moje zaskoczenie, kiedy w sondażu zrealizowanym dla „Rzeczpospolitej" w końcu 1993 roku okazało się. że Niemcy jako wzór dla Polski pobiły „na elowe“ USA! (D 1995/2-3, 15)
N: Wie grop war meine Uberraschung, ais in einer Ende 1993 fur die ,.Rzeczpospolita" durchgefiihrten Umfrage herausslellte, dass Deutschland ais Modeli fur Polen die USA .. eeschlaeen " halle. (D 1995/2-3, 17)
Ip. |
Kryterium formalne |
FiliH |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Negatywna procedura |
181. |
zwrot |
niestabilność aspektu |
grupa przyimkową intensyfikacja głównego elementu |
fakultatywna |
eliminacja elementu |
Frazeologizm bić, pobić na głowę oznacza 'zwyciężać, pokonywać kogoś w rywalizacji, w walce, zadawać komuś druzgocącą klęskę’ (Dubisz 2003, t. 1: 1024). Niemieckim ekwiwalentem jest frazeologizm: jdn um Langen ubertreffen lub jdn in die Tasche stecken (PONS 2004: 103). W przekładzie stwierdzono pominięcie elementu związku
frazeologicznego. Inny proponowany frazeologizm synonimiczny: jdn aufs Haupt schlagen - ‘jdn vóllig besiegen, vemichten’ (Duden11: 335).
P: Warto podkreślić, że jedną z głównych zasad, jaka przyświecała kierownictwu firmy, było zatrudnianie tych. którzy wyszkolili sie pod okiem B. (SW 2003/33. 8)
N: Einer der Grundsatze bei der l.eitung der Firma war. vor altem jene einzustellen. die unter einem B. ausgebildet wurden. (SW 2003/33. 8)
1p. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Negatywna procedura |
182. |
wyrażenie |
stabilny |
nominalny grupa przyimkową |
fakultatywna |
eliminacja elementu |
Frazeologizm pod czyimś okiem oznacza ‘pod czyjąś opieką, kontrolą, pod czyimś kierunkiem’ (Dubisz 2003, t. 2: 1226). W przekładzie stwierdzono pominięcie elementu
140