117828151

Przy złożonych mieszaninach (takich, jak np. olejki eteryczne) adsorpcyjna chromatografia cienkowarstwowa może zapewnić tylko wstępną separację, dzieląc wszystkie składniki na grupy związków o podobnej polamości. W opisanym przypadku, pasmo chromatograficzne 1 zawiera komponenty posiadające najniższą wartość współczynnika R? (równą 0,05), a tym samym najprawdopodobniej zawiera związki o najwyższym powinowactwie do adsorbenta i o najwyższej polarności. Związki należące do grupy 2 (i?F = 0,39) odznaczają się średnim powinowactwem do adsorbenta, natomiast te, które znajdują się w paśmie 3 (/?_F = 0,49) charakteryzują się najniższym powinowactwem do adsorbenta. Jednak między pasmami 2 i 3 istnieje stosunkowo niewielka różnica w wartościach współczynnika opóźnienia (A/?f (3-2) = 0,10), co sugeruje, że te dwie frakcje mogą zawierać związki o podobnej strukturze, a dokładniej, że są mieszaniną różnych monoterpenów i/lub seskwiterpenów, rzadziej terpenoidów.

Na podstawie wizualnego porównania przedstawionych wyników można stwierdzić, że frakcja 1 (rys. 55a) jest bardziej złożoną mieszaniną, niż pasma 2 i 3 (rys. 55b,c), a co więcej, wiele sygnałów znajdujących się na trzecim widmie masowym (rys. 55c), nie posiada jonów macierzystych, lecz w dużej mierze wynikają one z fragmentacji, przekształceń strukturalnych, czy łączenia się pierwotnych związków i/Iub jonów. Ponadto, wydaje się uzasadnione, aby twierdzić, że część komponentów z najwyższym powinowactwem do adsorbenta (frakcja 1) stanowiła w dużej mierze polarne monoterpenowe czy seskwiterpenowe pochodne zawierające tlen (takie, których wartości m/z wahają się od 152,23 do 210,31, a także wyższych, niż 220,34; Tab. 12 ). Sygnały o wartości m/z wyższej od 250 można przypisać nieco cięższym tlenowym pochodnym diterpenowym lub triterpenowym. Jony odpowiadające niższym wartościom m/z (60, 121 i 152) są źródłem pewnych informacji odnośnie do charakteru chemicznego związków, nie są jednak wystarczające do prawidłowej identyfikacji.

Na rys. 55 b i c pokazano widma masowe pozostałych dwóch frakcji (2 i 3), zawierające związki o mniejszym powinowactwem do adsorbenta niż te, które znajdują się w paśmie 1. Ich odpowiednie składy chemiczne są mniej złożone niż frakcji 1, co wynika bezpośrednio z mniejszej liczby sygnałów. Frakcje 2 i 3 mogą w znacznym stopniu stanowić mieszaninę cięższych terpenów i lżejszych terpenoidów.

Kolejnym etapem niniejszego eksperymentu było wprowadzenie do badań wysokosprawnego chromatografu cieczowego (HPLC). Każdą frakcję eluowano przy pomocy interfejsu TLC-MS do kolumny chromatografu cieczowego i w dalszej części następował drugi etap rozdziału techniką HPLC. Olejek eteryczny pochodzący z Salvia

121