w świecie uniwersytet, niesłychanie bogate zbiory naukowe, zabytki malarstwa, rzeźby i architektury, że całe to drogocenne miasto-muzeum, romantycznie nad Tamizą położone, tonie w zieloności parków, od paru stuleci z artyzmem pielęgnowanych, to dziwić się nie można, że tu ciągle, w lecie zwłaszcza, snują się niezliczone pielgrzymki gości, ze wszystkich niemal zakątków kuli ziemskiej. Pielgrzymi, nastrojeni na ton historyzmu, śród ulic o wyglądzie średniowiecznym, z nabożeństwem przyglądają się murom, w których czas po-wygryzał szczerby,—starym gmachom i ruinom starannie przez Anglików pielęgnowanym, aby się nie zatarł dawny ich wygląd, aby „kamienie żyjące" nieprzerwanie mówiły historję stuleci minionych. A gdy turysta, znużony fizycznie i wyczerpany umysłowo, zapragnie wytchnienia, podąża do najbliższego z parków, porozkładanych przy każdym prawie z dwudziestu kilku kolegjów uniwersyteckich, gdzie w cieniu sędziwego cedra lub kasztana, w otoczeniu kwiecia i dziwnie świeżej zieloności wielkich płaszczyzn trawników znajdzie ukojenie dla zmęczonych nerwów... „Gdyby sam Pan Bóg, —głosi jeden z epigramatów' z czasówr królowrcj Elżbiety,—miał zamieszkać na ziemi, napewno wybrałby na rezydencję Oxford.“ („If God Ilimself on earth abode would make, He Oxford, surę, would for His dwclling takcu).
Śród mnóstwa niezliczonego pamiątek i osobliwości jedno z bardzo wydatnych miejsc zajmuje tu niewątpliwie B i-
bljoteka B o d 1 e j a ń s k a, instytucja, której imię Anglik wymawia z czcią i dumą, bo to najstarsza i po Muzeum Brytańskiem najbogatsza skarbnica zabytków' kultury umysłowej narodu 1).
Gmachy bibljoteki położone są przy cichej, pięknej ulicy Broad Street; oprócz kolegjów' uniwersyteckich zaledwo parę księgarń i domów mieszkalnych znaleźć tu można. Kie każdy
O księgozbiorze bodlejauskim: Ilearn Tomasz „lleliąuiae Bod-leianae or autenthic remains of sir Th. Bodley” (Londyn 1793); M acray ,, Ann ais of the Bodleian Library” (Oxford 1808. Jest tu autobjografja Bodleya do r. 1609, jego listy, oraz pierwszy statut bibljoteki, przez niego ułożony); Nicholson E. W. B. '„The Bodleian Library in 1882-7“; Clark A. „A Bodleian guide for Yisitors” (Oxf. 1906,).
30