1148442229

17

okresu karencji w udostępnianiu może być niekiedy utrudnione ze względu na problemy z datowaniem niektórych materiałów³³.

Istotne znaczenie praktyczne ma kwestia zastrzeżeń poczynionych przez osobę przekazującą interesujące nas archiwalia dotyczących ograniczeń w dostępie do nich. Z jednej strony ich uwzględnienie wydaje się uzasadnione obecnością w tego typu materiałach informacji dotyczących prywatności wielu osób (nie tylko ich twórcy). Z drugiej strony przekazujący materiały do archiwum musi liczyć się z tym, że do zadań tego typu placówek należy również udostępnianie ich zasobu. Podstawę prawną do czynienia takowych ograniczeń daje art. 23 kodeksu cywilnego, dotyczący ochrony dóbr osobistych, w tym czci oraz kultu po zmarłej osobie bliskiej, który może mieć zastosowane odpowiednio do żyjącego twórcy archiwum osobistego lub osób mu bliskich po jego śmierci. Jak się wydaje udostępnienie archiwaliów wbrew wyraźnemu sprzeciwowi, także mającemu postać zastrzeżenia uczynionego wcześniej, można potraktować jako co najmniej zagrożenie dóbr osobistych, co oczywiście rodzi odpowiedzialność cywilnoprawną oraz stanowi naruszenie dyrektywy art. 17 ust. la nakazującej uwzględnianie prawnie chronionych interesów innych podmiotów w podejmowaniu ewentualnej decyzji o odmowie udostępniania archiwaliów. W sytuacji gdy osoby, których dobra osobiste mogą zostać naruszone nie poczyniły zawczasu odpowiednich zastrzeżeń, organ upoważniony do podejmowania decyzji w przedmiocie udostępniania także winien mieć na względzie ochronę owych dóbr. Istotne jest przy tym uwzględnianie nie tylko subiektywnych odczuć poszczególnych osób ale też obiektywnych kryteriów w ocenie naruszenia dóbr w nawiązaniu do ogółu norm społecznych³⁴.

Odnośnie archiwów osobistych przyjętych jedynie na przechowanie przez jednostki państwowej sieci archiwalnej na podstawie art. 11 nie można ich uznać za państwowy zasób archiwalny, gdyż pozostają one własnością podmiotów prywatnych. W tej sytuacji pojawia się wątpliwość czy w ogóle można wobec takich archiwaliów stosować art. 17 ustawy archiwalnej. Co prawda mowa jest w nim o materiałach archiwalnych bez żadnego bliższego określenia, lecz zamieszczony jest on w rozdziale trzecim ustawy, zatytułowanym „państwowy zasób archiwalny” co należy wziąć pod uwagę przy ocenie zakresu przedmiotowego tego przepisu.

³³ Nieco odmiennie R. Górski, O udostępnianiu archiwaliów proweniencji prywatnej słów kilka, ..Problemy Archiwistyki” 2009, nr 4, [dostęp on-line, 23 II 2010 r.]

http://archiwa.gov.pl/images/storiesAVydawnictwa/rgorski4.pdf, s. 4-5.

R. Kusyk, Wybrane prawne aspekty udostępniania materiałów archiwalnych w Internecie, „Archiwista Polski” 2012, nr4,s. 43.