choroszyB8

428

Pierwsza metoda nie zapewnia dużych dokładności, musi jednak być często stosowana ze względu na złożony kształt korpusu. Duże i ciężkie przedmioty ustawia się najczęściej bezpośrednio na stole, przy czym stosuje się często listwy ustalające, bazowane na rowkach obrabiarki. Dla mniejszych przedmiotów stosuje się imadła maszynowe. Za powierzchnię oporową trzeba przyjąć wówczas szczękę stałą, gdyż szczęka ruchoma z powodu luzów nie zapewnia właściwego położenia przedmiotu.

W drugim przypadku wynik obróbki zależy przede wszystkim od dokładności przyrządu lub elementu podziałowego obrabiarki, np. stołu obrotowego.

Najbardziej poprawnym rozwiązaniem jest obróbka w jednym ustawieniu i w jednej pozycji, na jej wynik bowiem wpływa tylko dokładność obrabiarki i narzędzi. Obróbka może być wykonana w jednym zabiegu zespołem narzędzi lub w kilku zabiegach. W pierwszym przypadku dokładność powierzchni zależy od prawidłowości położenia poszczególnych narzędzi i dokładności ich kształtu. W drugim - dokładność położenia powierzchni zależy od dokładności ustawienia narzędzi przez wykonawcę.

20.8. OBRÓBKA OTWORÓW SPRZĘŻONYCH

Ważnym zadaniem, które występuje często podczas obróbki przedmiotów klasy korpusów jest konieczność uzyskania określonej dokładności rozstawienia osi otworów lub ich odległości od płaszczyzny. W produkcji jednostkowej i małoseryjnej żądane położenie osi otworów uzyskujemy za pomocą specjalnych metod obróbki. W produkcji natomiast wielkoseryjnej i masowej stosujemy w tym celu specjalne przyrządy albo obrabiarki. W pierwszym przypadku obróbkę otworów sprzężonych wykonujemy za pomocą trasowania, wytaczania otworów z kolejnym korygowaniem, wytaczania otworów za pomocą tulejek ustawczych, ustawiania wrzecion za pomocą płytek wzorcowych i trzpienia kontrolnego, wytaczania współrzędnościowego.

Rys. 20.28. Ustawienie wytaczadła w osi otworu obrabianego

Trasowanie. Ustawienie wytaczadła w osi obrabianego otworu według rys traserskich odbywa się za pomocą krótkiego trzpienia 1 (rys. 20.28) z rysikiem 2 osadzonym w otworze wrzeciona. Pokręcając wrzecionem należy jego oś tak ustawić, aby rysik trafiał dokładnie w punkty 3 wykonane przez trasera wokół otworu. Po założeniu wytaczadła drugi jego koniec osadza się w podtrzymce za pomocą umieszczonej na niej skali lub noniusza. Przy zwykłym trasowaniu dokładność położenia otworów średnicy od 5 do 50 mm zmienia się w granicach od ±0,2 do ±0,5 mm, a tylko za pomocą specjalnych przyrządów do punktowania i lupy do sprawdzenia położenia punktaka można uzyskać dokładność w granicach ±0,1 mm.

Wytaczanie otworów z kolejnym korygowaniem. Większą dokładność można osiągnąć przez korektę na wytaczarce w sposób przedstawiony schematycznie na rysunku 20.29. Po wytrasowaniu położenia otworów wykonujemy na gotowo otwór średnicy £>,. Drugiemu otworowi nadaje się średnicę