120137616

56 ARTYKUŁY

1.2.    Trudności związane z eksplozją informacyjną dadzą się ująć w następujące punkty:

-— publikacje naukowe i techniczne nie są w stanie nadążyć za twórczością badaczy. Z tego powodu nawet wartościowe rezultaty są często ogłaszane z dużym opóźnieniem lub wręcz pozostają nie publikowane;

—    biblioteki nie są w stanie pomieścić systematycznie wzrastającej liczby książek, czasopism i innych typów wydawnictw naukowych i technicznych;

—    zlokalizowanie potrzebnych danych w literaturze naukowej i technicznej upodabnia się coraz bardziej do przysłowiowego „poszukiwania igły w stogu siana”;

—    ponieważ literatura naukowa i techniczna zawiera również doniesienia mierne, nieistotne lub fałszywe, zachodzi potrzeba wyzbywania się ze zbiorów tego rodzaju „chwastów informacyjnych”.

1.3.    Trudności związane z eksplozją informacyjną a trudności gospodarcze. Kłopoty związane z eksplozją informacyjną potęgowane są przez wzrastające trudności gospodarcze. Znajdujemy się obecnie w obliczu dwu zjawisk:

—    ponieważ siła nabywcza pieniądza spada, a wzrost budżetów bibliotecznych i dochodów jednostek nie dotrzymuje kroku inflacji, zarówno biblioteki, jak i indywidualni badacze rozporządzają coraz mniejszymi zasobami na prenumeratę czasopism i nabywanie innych wydawnictw;

—    ceny czasopism, książek i innych wydawnictw naukowych i technicznych rosną prawie dwukrotnie szybciej (25% rocznie w Stanach Zjednoczonych) niż ogólna inflacja (13% rocznie). Za główną przyczynę tej „superinflacji” uważany jest szybki wzrost cen papieru, który staje się produktem coraz bardziej deficytowym.

1.4.    Środki zaradcze. Ze względu na liczne trudności związane z eksplozją informacyjną, czynione są liczne próby i wysuwane liczne projekty mające na celu zaradzenie sytuacji. Oto kilka z najszerzej znanych:

—    aby usprawnić obsługę czytelników, lepiej wykorzystać pomieszczenia biblioteczne i obniżyć koszta własne, coraz liczniejsze biblioteki usiłują nabywać jedynie te wydawnictwa, co do których oszacować można odpowiedni popyt ze strony czytelników. Rozwiązanie to wymaga jednak opracowania skuteczniejszych, aniżeli obecnie stosowane, metod przewidywania popytu w poszczególnych bibliotekach na pojawiające się coraz liczniejsze publikacje;

—    w tych samych celach czynione są liczne próby wyzbywania się z bibliotek materiałów, które okazały się mało poczytne lub zgoła nie używane. Pociąga to za sobą konieczność opracowania skuteczniejszych