1213014883

45

chnika» ‘), omawiających korzystne warunki z jakiemi przemysł chemiczny w kraju spotkać się może. Ja sam mam wielką ochotę napisać cos w tym guście, szukam tylko wolnej ku temti chwili. Dzisiejsze daty, jako wcale nudne cyfry, byłyby w takim razie prologiem do mej jałowej publikacyi.

Rozbiory jakie tu podają, pochodzą jeszcze z tych czasów,

^J) Dziennik Polski od Nr. 292 r. > az do Nr. 3 r. 1881.

kiedy Wysoki Rząd naszych powag naukowych zaufaniem nie zaszczycał — a może tez dlatego tylko, ic wówczas uprawiano u nas jedynie chemią ofócyalną a w laboratoryach naszych znano tylko dukatowe wazki na czarno żółtych sznureczkach i przczmiany — rozbiory te są az tyrolskiego pochodzenia — przeprowadzono je bowiem w Hall w k. k. Hauptprobiramcie w roku 1868 a dokładność ich poręcza mann propria p. Krippa.

Skład chemiczny soli z Wieliczki

Składniki J	Sól zielona	CO — ? 'O 0 co .2 Cl </a	Sól szybikowa 1	Sól pasiasta	CO —* 0 c ^1/5 ° jt	Sól problematy czna	Sól włosowata	Solanka	Pozostałość po odparowa-| niu solanki.
— A. II 0 z l»		ior i» i e r w i a m			i li « w y.
1 Kwasu siarkowego.....	1*524	0*172		r366	0*042	1-736	1*267	0*395	—
Chloru..........	57*472	57*808	59*760	58 938	60*471	58*o38	54*891	14*400	—
Tlenku wapiennego.....	1*120	0*226		0*922	o.o3o	i*263	0*599	0*1 32	—
Tlenku magnowego.....	—	siady	—	—	—	siady	—	o*o83	—
Tlenku sodowego......	5o*4 0	50*71 2	52*740	51 *825	53*149	60*970	48*567	12*707	—
IB. 1* olać			Ł O II C	W H	» 1 e.
Chlorku sodu.......	94*939	95 382	987.5	97*460	99-98?	95*883	90727	23*821	96*965
Chlorku wapniu......	0*091	0 198	0*060	—	—	0*078	—	—	—
Chlorku magnu....... Siarkanu wapniowego ....	2*597	siady o*3o3	0-919	2*3o8	0*072	siady 2*955	I*452	0*320	1*302
w magnowego..... » sodowego.....	■ ^1	"		0*018	_		0 36	0*246 0*078	I 001 0*317
Tlenku żelazowego i glinki . .	—	—	—	—	—	—	—	0*102	0*415
Ciał w wodzie nierozpuszczalnych	2159	4029	0*283	0*1 14	0*057	o*613	6*622	—	—
Wody (160— i70°O.....	0*392	0*2 1 I	0*069	0*079	0015	0*540	o*53o	—	—

Skład chemiczny soli z Bochni.

Skład chemiczny produktów c. k. salin w Dolinie.

Składniki	Sól szybikowa	Sól z średnich warstw	i* l Zi T3 u. -2 2 cS ? C/3 73 - C ° ^C - *,	•5 *c5 ^ - 5 "* 2 & * ? c * ►. _ c t. Et •o **- Jf 0
A. II ozlii ó r	liieru instkou y.
Kwasu siarkowego . . .	o*i 36	i*2 3o	0*763	0*121
Chloru.......	6o*233	58*741	59*244	59*93l
Tlenku wapniowego . . .	0 134	o*865	o*558	o*i57
Tlenku sodowego	52*865	51*628	52*047	52*619
IB. 1" 0 -1* a c	z 0 ■■ e	W * €1	l e.
Chlorku sodu.....	99*482	<)7^BI 2 1	979^1»	98*986
Chlorku wapniu ....	0*077	0*002	0*041	0*099
Siarkanu wapniowego . .	0*23 I	2^3	1*299	0*257
W wodzie nierozpuszczalna
(glinka i piasek) . . .	0*241	o*861	o*652	o*53i
Wody (160—i7O^0C) . . .	0*093	0.100	o*o8«	o*o 5

Składniki		Solanka z nadkładowych warstw	Sól warzonka formowana w środku warki	Szara sól (ziarnista sól danwiowa)	“ O CJ G C S £ * 00 L* CO CO K CU	Lug pokształ-tny z soli podczas warki
Chlorku sodu . . .	• •	3*43	97-55	84*86	6*33	26*29
Chlorku potasu . .	• •	0*01		—	—	—
Chlorku magnu . .	• •	0*0 1	—	—	—	—
Siarkanu sodowego .	• •	—	o*51	5*49	siady	0*10
» magnowego	• •	o^#io		o*o5	0*08	0*27
w wapniowego	• •	0*19	1*04	8*71	0*10	0*24
Tlenku żelazowego i mc- ! chanicznc zanieczyszczenia ........ Węglanu wapniowego i siadów magnezyi ....		0*06		siady
Wody......	• •	—	0*75	o*79	—	—
Pozostałość po odparowaniu ........		00		—	6*5o	27*23

Rozbiory produktów salin w Kałuszu, Kossowie, Lacku i Stebniku ogłosiła wOesterr. Ztschr. w r. 1868 w Nr. 9, zkąd dostały się także do chemii Muspratta. Wobec tego nic widzę potrzeby by je tu powtarzać, mogę tylko tyle dodać, zc najświeższe prace w la-boratoryum prof. Dra Br. Radziszewskiego — nawet jeszcze nic-ogłoszone — wykryły w kałuskich polach znaczne ilości talu i rubidu.

Skoro juz tak bardzo rozpisałem się w cyfrach, chcę w miejsce tych rozbiorów z które mi z resztą interesowany z łatwością zaznajomić się może — podać jeszcze chemiczno-techniczną ocenę galicyjskich węgli kopalnych i torfu.

Wartość węgli oznaczył p. Germański i ogłosił w Roczniku krak. Komisyi fizyogr. Tom IX. 1875 — a torfu podał E. Winda k i e w i c z w cennej swej rozprawie »0 ważności torfowisk.