130859128

Open Access Library Aiuial V • 2015 • Issue 1

oddzielania się wzdłuż stycznej do płaszczyzny pękania wewnątrz metalu, opuszczając przylegający materiał po narzędziu lub w obrębie narzędzia, co staje się następnie przyczyną zużycia narzędzia. Obecność i rozmiar strefy przywierania zależy od wielkości sil normalnych i warunków tarcia wzdłuż tej powierzchni. Większość materiału obrabianego może narastać przez jakiś okres czasu. Materiał ten nazywany narostem znacząco zmienia geometrię ostrza narzędzia, co schematycznie przedstawiono na rysunku 2.7. Przerywanie lokalnych spoin utworzonych w procesie skrawania wpływa na krótkotrwałe podwyższanie temperatury na powierzchni przyłożenia narzędzia i obrabianego metalu oraz na powierzchni przylegania narzędzia i wióra. Powoduje to tworzenie się pól temperaturowych na powierzchniach narzędzia, przedstawionych na rysunku 2.8. o wartościach zależnych od prędkości skrawania i posuwu. W przypadku gdy podczas skrawania na powierzchni narzędzia tworzy się narost, rozkład temperatury w narzędziu jest nieco inny, a temperatura jest niższa. Rozkład temperatury w skrawanym materiale i narzędziu skrawającym na podstawie obliczeń teoretycznych przedstawiono przykładowo na rysunku 2.9,

Rysunek 2.7. Schemat tworzenia się narostu na powierzchni natarcia narzędzia [1, 4]

p=0,5 mm V=152 m/min

Rysunek 2.8. Pole temperaturowe w nożach tokarskich podczas obróbki stali niskowęglowej z posuwem 0,25 mm w czasie 20 s [1,4]

24

L.A. Dobrzański, D. Pakuła, M. Staszuk, A.D. Dobrzańska-Danikiewicz