1388457274

12

12

że po rozmoknieniu krzywić się będzie. Przetoż wodna waga sprawiedliwsza z żelaza niżeli z drzewa. W końcu dodaje nader słuszną uwagę: Że z temi instrumenty niegodzi się wychodzić ku roz-mierzaniu kiedy wiatr iest, iedno w dni ciche a pogodne.

Podobnie jak w przytoczonem na wstępie dziele Fali-mierza, tak i w późniejszych książkach botaniczno-lekarskich błąkają się to pojedyncze ustępy, to całe rozdziały technologicznej treści, z różnymi przepisami praktycznymi. W Tajemnicach Alexego Pedemontana. w oryginale po włosku napisanych a z przekładu łacińskiego Wekera tłumaczonych na polski i kilkakrotnie u nas drukowanych '), prawie cała ósma księga traktuje o sztukach wielom skrytych, rozmaitym Rzemieślnikom, zwłaszcza przed nieyszycli y subtelnieyszych robót, do ich rzemiosł bardzo pożytecznych. Następujący wykaz pierwszych dwunastu rozdziałów daje pojęcie o treści tej księgi: O pisarskich potrzebach, — O pisaniu złotem y srebrem, — O pozłacaniu bitym złotem rzeczy rozmaitych,—■ O farbowaniu, y napuszczaniu Kości, Drzewa, y Kamienia, rozmaitemi barwami : co Rzemieślnicy Besowauiem ²) zowią: także o miękczeniu Kości, y czynieniu Hebanu,— O rozmaitym farbowaniu Skór, — O farbowaniu płatków, y Karmazynu: o czynieniu Barwiczki ³), y innych farb : y o far-

^]) Pierwszego przekładu na język polski Tajemnic Pedemontana dokonał Marcin Siennik i takowy wydrukował przy swoim Herbarzu w r. 1568- W tein wydaniu rozdziały technologicznej treści pomieszczone są w księdze siódmej p. t. „o pożytecznych sztukach rozmaitym Rzemiosłom, począwszy od pisarza aż do oracza, nauki wielom skrytek Następnie Sebastyan Śleszkowski, lekarz nadworny Zygmunta Iii-go i głośny pisarz, wydał w r. 1620 drugi przekład p. t.

Alexego Pedemontana Medyka Philosopha Tajemnice wszystkim oboyga płci nie tylko ku leczeniu rozmaitych chorób, począwszy od głowy aż do stop bardzo potrzebne ale i Gospodarzom. Rzemieślnikom zwłaszcza przednieyszych i subtelnieyszych robót do ich rzemiosł i innym wielce pożyteczne. AV Krakowie

1620. 4-to.

Przekład Śleszkowskiego nie wiele się różniący co do języka od przekładu Siennika, przedrukowywany był przez Bazylianów w Supraślu w latach 1737,1758 i 1788- Na wydaniu z r. 1758, które miał w ręku Że-brawski i na poprzedniem z r. 1737, które posiadamy, nazwisko tłumacza wydrukowano : Slaskowski.

³) Bejcowanie.

³) Barwiczka Rożynowa, Lacca,— Barwiczka szkarłatna, Lacca cocdnea.