1464646770

1.Nakłucie lędźwiowe

Jest to wkłucie do jamy podpajęczynowkowej w celu otrzymania próbki płynu mózgowo-rdzeniowego. Ponieważ rdzeń kończy się u osoby dorosłej na wysokości kręgu L1 - L2 (w skrajnych przypadkach na L3), przeto poniżej L3 można wkłuć się igłą do jamy podpajęczynowkowej bez uszkadzania rdzenia (korzenie ogona końskiego odsuwają się przy tym od igły).

Zabieg najlepiej wykonywać u pacjenta w pozycji siedzącej i pochylonej. Pochylenie do przodu powoduje spłaszczenie lordozy lędźwiowej, dzięki czemu wyrostki kolczyste rozsuwają się, ułatwiając wkłucie pomiędzy L3-L4 lub L4-L5. Czwarty kręg lędźwiowy znajdujemy się najłatwiej na linii łączącej grzebienie biodrowe lub nieco powyżej..

Długą igłą przekuwamy dokładnie pośrodku aparat więzadłowy (lig. supraspinale, lig.interspinale, lig.flavum) Gdy igła przejdzie przez więzadła do jamy nadoponowej, opór zmniejsza się wyraźnie. Należy wówczas wejść igłą nie głębiej niż na 1 cm przez oponę twardą i pajęczą tak, aby igła nie przeszła na wylot jamy podpajęczynowkowej i nie dostała się do krążka międzykręgowego. O właściwej pozycji igły świadczy wypływający kroplami płyn

Zanim igła przy punkcji lędźwiowej osiągnie jamę z płynem mózgowo-rdzeniowym, musi przejść przez jamę nadtwardówkową wypełnioną splotami żylnymi. Może przy tym dojść do niewielkiego krwawienia z żył. Przeważnie jest ono niegroźne, ale domieszka krwi może zanieczyścić pobierany płyn. Nie nadaje się on wówczas do badania. Przez pochylenie pacjenta do przodu worek opony twardej zostaje napięty i w okolicy lordoz przesunięty nieco ku tyłowi uciskając grzbietowy splot żylny. Zmniejsza to możliwość zanieczyszczenia kaniuli krwią. Ważne jest wkłucie dokładnie w linii środkowej. Nawet niewielkie odchylenie może spowodować ominięcie jamy podpajęczynowkowej z boku.

Nakłucie lędźwiowe przy pozycji leżącej pacjenta (w zgięciu z podkurczonymi nogami) jest niewygodne, gdyż utrudnia wyznaczenie linii środkowej

Około 10%-15% pacjentów po nakłuciu lędźwiowym skarży się na ból głowy nudności i wymioty. Przyczynąjest podciśnienie w jamie podpajęczynowkowej spowodowane ubytkiem pewnej ilości płynu z tej przestrzeni. Dolegliwości ustępują przeważnie po jednym dniu; rzadko utrzymują się dłużej niż tydzień. Na wszelki wypadek pozostawia się pacjenta po punkcji przez 24h w całkowitym spokoju w łóżku.

Płyn mózgowo-rdzeniowy jest głownie wytwarzany we wnętrzu mózgu skąd spływa do rdzenia. Jeśli odpływ ten jest utrudniony, to podczas pobierania go z dolnych części może powstać względne nadciśnienie w części górnej, a wówczas część mózgu może się wpuklic do otworu potylicznego wielkiego bądź do szczeliny namiotu móżdżku. W lżejszych przypadkach uszkodzone zostają pojedyncze nerwy czaszkowe, np. następuje porażenie mm. gałki ocznej. W cięższych przypadkach może dochodzić do zaburzeń czynności ośrodków krążenia i oddychania - sytuacji niebezpiecznej dla życia. U zagrożonych w ten sposób pacjentów płynu m-r pobierać nie wolno. Przed każdym nakłuciem lędźwiowym należy zbadać dno oka pacjenta, co pozwala wykryć najmniejsze nawet podwyższone ciśnienie w mózgu.