publiczny lub komercyjny. Połączenie możliwości, umiejętności i zasobów tych sektorów daje jednak w efekcie nowy produkt.
Zgodnie z definicją stosowaną przez Komisję Europejską partnerstwo publiczno--prawne stanowi „formę współpracy między sektorem publicznym i prywatnym w celu realizacji projektu lub świadczenia usług tradycyjnie dostarczanych przez sektor publiczny. Cechą PPP jest to, że obie strony otrzymują określone korzyści, które zależą od stopnia zaangażowania w realizację danego zadania. Każda ze stron wykonuje zadania najlepiej jak umie, dzięki czemu usługi publiczne i infrastruktura są realizowane w sposób najbardziej efektywny ekonomicznie. Głównym celem partnerstwa jest takie kształtowanie stosunków między stronami, aby większe ryzyko ponosiła ta strona, która ma nad nim większą kontrolę”31.
Funkcjonujące formy współdziałania publiczno-prywatnego wykazują duże zróżnicowanie, w związku z czym podlegać mogą rozmaitym typologiom. Przykładowo, Bank Światowy, uwzględniając poziom zaangażowania sektora w przedsięwzięcia publiczne, wyróżnił takie kategorie współdziałania jak32:
- świadczenie usług przez samą administrację, w tym wyspecjalizowane podmioty prawa handlowego, co nie stanowi partnerstwa publiczno-prawnego sensu stricte, jednak - zwłaszcza w przypadku korporatyzacji podmiotów działających w sferze użyteczności publicznej - często tę współpracę inicjuje;
- zlecanie wykonywania określonych zadań podmiotom piywatnym, czyli kontraktowanie - z reguły na okresy nie dłuższe niż kilka lat - realizacji określonych usług w całości lub części;
- kontrakty menedżerskie na zarządzanie, stanowiące w porównaniu z kontraktow aniem formę bardziej kompleksową, która polega na realizacji przez podmioty prywatne szerszego zakresu działań wraz z przejęciem części związanego z nimi ryzyka;
- umowy dzierżawy, polegające na przekazaniu za odpowiednią odpłatnością podmiotom prywatnym wyłącznego prawa do użytkowania wybranych składników majątku publicznego, związane z ponoszeniem całości ryzyka, ale także uzyskiwania wpływów z tytułu świadczonych usług:
- koncesje, stanowiące rozbudowane o element finansowy umowy' dzierżawy, co równocześnie wiąże się ze zwiększeniem poziomu ryzyka i odpowiedzialności ponoszonej przez podmioty prywatne;
- własność prywatną, uznawaną za najwyższy stopień udziału sektora prywatnego w świadczeniu usług publicznych, a znajdującą swój wyraz w prywatyzacji podmiotów' działających w sferze użyteczności publicznej, jak również tworzeniu podmiotów z kapitałem mieszanym.
Niezależnie od przyjętej formy do cech charakterystycznych współpracy realizowanej w formule partnerstwa publiczno-prywatnego należy przede wszystkim dlugoterminowość, podział ryzyka oraz korzyści uzyskiwane przez każdego partnerów - zarówno publicznego, jak i prywatnego. Wśród korzyści partnerów publicznych wymienić należy zwłaszcza możliwości pozy skania dodatkowych, często znaczących, środków finansowych, co wydaje się niezmiernie istotne w w arunkach ograniczoności własnych zasobów, jak również dostęp do innowacyjnych często technologii, know-how podmiotów' prywatnych. Z kolei strona prywatna zyskuje
31 K.K. Sulkowska, Partnerstwo publiczno-prywatne jako instrument wspierający inwestycje w sektorze publicznym, [w:] Sektor publiczny we współczesnej gospodarce, pod red. R. Przygodzkiej, Uniwersytet w Białymstoku. Białystok 2008, s. 263-264 (za Guidelines for Successful Public-Private Partnership).
32 Szerzej: A. Zysnarska, Rola i formy udziału sektora prywatnego w świadczeniu usług komunalnych, [w:] Partnerskie współdziałanie w sektorze publicznym i prywatnym, pod red. B. Pławgo, W. Zaremby. Fundacja Współczesne Zarządzanie. Białystok 2005, s. 72-78.
19