1492316234

nic dziejowego problematu udostępnienia dzieciom szkoły powszechnej, a tern samem ufundowania podwalin wychowania i nauczania w Polsce.

Ci przeto, dla których nie jest obojętne pytanie: jak mamy budować szkołę powszechną, a między nimi w pierwszym rzędzie przemysłowcy budowlani, inżynierowie, 'przedsiębiorcy, architekci i t. p., zechcą niewątpliwie wypowiedzieć się na łamach pisma na temat poruszony.

Wszak potanienie budowy szkoły powszechnej łączy się ściśle ze sprawami żywotnemi natury ogólniejszej, jak np. — ze wzmożeniem ruchu budowlanego, polepszeniem warunków mieszkaniowych i r. p.

Sprostanie powyższym zadaniom wymaga świadomego, z góry obmyślonego czynu zbiorowego. Czyn taki poprzedzić musi myśl konkretna, dla ukształtowania się której niechaj choć w drobnej części posłużą niżej podane wskazania:

1) Kształtowaniu się myśli sprzyja dokładnie uświadomienie sobie zła, na jakie się narażamy przez defektyzm, niedołężne lub fałszywe działanie.

W dziedzinie niezaspokojonych potrzeb budowy szkół powszechnych dochodzimy do warunków, mogących opóźnić nasz rozwój umyslowo-kuHuralny w porównaniu z krajami ościenncmi, co w dobie niepewnych i nieprędko dojrzewających ideałów ogólnej pacyfikacji może się stać dla nas zgubą.

i) Przy obmyślaniu warunków potanienia budownictwa szkolnego należy wydzielić z szeregu zadań budowlanych zadania pokrewne, wymagające odrębnego traktowania i poszczególne zadania te doprowadzić do jaknajdalcj idącej prostoty i celowości. lak np. wskazanem jest wyodrębnienie budynku szkolnego od mieszkalnego i doprowadzenie budynku szkolnego do typu, sprecyzowanego do najdrobniejszych szczegółów.

3)    Należy również większą, jak dotąd, zwrócić uwagę na maszynową masową produkcję poszczególnej części budynku. Standaryzacja, jak najdalej idąca, budynku szkolnego może powodować znaczne potanienie wznoszenia budynku szkolnego.

4)    Nałeży zapewnić produkcji budowlanej odpowiednie kapitały i: rynki zbytu. W dziale budowy szkół jest to możliwe przez wspólną akcję zainteresowanych w budowie szkół czynników samorządowych, oraz przemysłowców budowlanych. Uchwalanie rokrocznie potrzebnych kredytów na planową budowę szkół powszechnych i korzystanie z usług przemysłu budowlanego, odpowiednio dostosowanego do tych potrzeb, da korzyści niewątpliwie zobopólne. Przy świadczeniu usług zbędne pośrednictwo winno być wyłączone.

5)    Nieobojętną też jest sprawa doboru odpowiednich materiałów Ł konstrukcyj budowlanych, dostosowanych do swej roli i przeznaczenia, jak również

6)    uwzględnienie i wyzyskanie dla potanienia budowy w skali szerokiej miejscowych warunków i odrębności kraju (taniość materiału, robocizny przewóz i t. p.).

7)    Nakoniec umiejętna organizacja wykonawstwa.

Są to warunki narazie jeszcze ogólnikowe. Należy je rozwinąć, uszeregować, uzupełnić!

Proszę się wypowiedzieć! Temat — „Potanienie budowy szkoły powszechnej**.

Inż. urch. Fr. Eychhorn.