1442680412

Andrzej Czesław Żak

DROGI ŁAMANIA ENIGMY

„My most secret source” Winston Churchill o Enigmie

Rewolucyjną zmianę w przekazie tajnych informacji przyniósł wynalazek radia i zastosowanie na szeroką skalę łączności radiowej na usługach wywiadu. Już na początku XX wieku, poczynając od 1907 r., Niemcy zaczęli korzystać z nasłuchu radiowego na lądzie i okrętach marynarki wojennej. Siły zbrojne wszystkich liczących się państw uczestniczących w I wojnie światowej korzystały z łączności radiowej. Amerykanin Edward Hebern w 1915 r., opracował prostą maszynę generującą kody na podstawie ówczesnej nowości - elektrycznej maszyny do pisania¹. Klawisze do pisania były w rzeczywistości włącznikami. Dwa lata później Hebern podjął dalsze eksperymenty z maszyną kodującą, późniejszą „Electric Codę Machinę”, sprzedaną US Navy. Ogromna liczba kombinacji wytwarzanych przez maszynę dawała daleko posuniętą gwarancję bezpieczeństwa przekazywanych informacji.

Prekursorem maszyn do szyfrowania po pierwszej wojnie światowej był Holender Hugo Aleksander Koch, który w 1919 r. opatentował wynalazek określony mianem „sekretnej maszyny do pisania”². W tym czasie Niemiec, dr inż. Artur Scherbius przeprowadzał także eksperymenty z maszynami do szyfrowania. Maszyna Scherbiusa przeszła kilka faz rozwoju,

1

Brian Johnsoa Sekrety dnigiej wojny światowej. Wojna mózgów. Poznań 1997, s. 397-400.

2

Józef Garliński. Enigma. Tajemnica drugiej wojny światowej. Londyn 1980. s. 30; B. Johnsoa op. cit.,

s. 400.