Wstęp
Teorie motywacji jasno wskazują, że pieniądze nie są jedynym czynnikiem motywującym pracowników. Trudno jednak nie zgodzić się z J.A. Roositerem, że nieliczni byliby skłonni pracować, gdyby nie otrzymywali za to wynagrodzenia1. W tym świetle to właśnie wysokość i struktura wewnętrzna płacy jest najważniejszym czynnikiem decydującym o podjęciu pracy, albowiem tylko pieniądze są w stanie zaspokoić dwa pierwsze szczeble w piramidzie A. Maslowa (potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa)2. Dopiero, gdy zostaną one zaspokojone, znaczenie innych motywatorów, pozapłacowych, będzie mogło odgrywać znaczącą rolę.
Celem niniejszej pracy jest analiza wpływu wynagrodzeń na motywowanie pracowników. Na początku została przedstawiona istota motywacji, bez wgłębiania się w poszczególne teorie. Następnie ukazana została funkcja motywacyjna w stosunku do pozostałych funkcji wynagradzania; w kolejnych punktach omówiono determinanty wynagrodzeń, formy płac oraz premiowanie - każdy element w kontekście motywowania. Opracowanie kończy się wskazówkami i zasadami skutecznego motywowania przez wynagrodzenia.
1. Istota motywacji
Motywacja jest to chęć robienia czegoś, zależna od możliwości zaspokojenia przez to działanie jakiejś potrzeby danej jednostki. Potrzeba oznacza fizjologiczny lub psychologiczny brak czegoś, powodujący, że pewne skutki są atrakcyjne3. Uproszczony schemat procesu motywacji przedstawia poniższy rysunek.
Rysunek 1. Podstawowy proces motywacji
Źródło: Robbins S.P., Zachowania człowieka w organizacji, PWE, Warszawa 2004, s. 94
2
J.A. Roossiter, Zarządzanie zasobami ludzkimi w małym przedsiębiorstwie, ACDI, Warszawa 2000, s. 262
Zaspokojenie wyższych poziomów potrzeb również jest uzależnione od pieniędzy, ale już w mniejszym stopniu
S.P. Robbins, Zachowania człowieka w organizacji, PWE, Warszawa 2004, s. 94