1629290180

wskazują znalezione makroszczątki roślin, malakofauna słodkowodna oraz uzyskane daty radiowęglowe. Następnie dno doliny wypełniane zostało osadami fluwialnymi i fluwiolim-nicznymi. Miąższość występującej powyżej osadów organicznych pokrywy mineralnej (do 6m) świadczy o szybkim tempie przyrostu osadów. Od okresu preborealnego Rega zaczęła płynąć korytem typu meandrowego o czym świadczą osady wypełnień paleomeandrów stwierdzone w licznych profilach. Z występujących tu torfów¹ uzyskano daty wskazujące na początek holocenu. W okresie preborealnym strefa migracji rzeki była bardzo szeroka i ona wyznacza dzisiejsze rozmiary poziome terasy zalewowowej. Z początkiem okresu subborealnego obserwuje się niewielką agradację dna doliny w wąskim pasie przyległym do obecnego koryta Regi. Na torfach wczesnoho-loccńskich zalegają piaski bardzo drobno ziarniste i mułki z dużą ilością materii organicznej.

2 P

Charakterystyka warunków geologiczno-

inżynierskich wybranych rejonów centrum Wrocławia

Krystyna Choma-Moryl

Instytut Nauk Geologicznych. Uniwersytet Wrocławski

Warunki geologiczno-inżynierskie centrum Wrocław ia zostaną przedstaw ione w oparciu o badania wykonane dla kilku obiektów zlokalizowanych w niewielkiej odległości od kory ta Odty¹ na odcinku pomiędzy mostem Grunw aldzkim a mostem Pomorskim. Na warunki geologiczno - inżynierskie na tym obszarze duży wpływ wywiera bliskie sąsiedztwo Odry oraz nasypy niekontrolowane powstałe w wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej.

Badania wykonane dla rozpoznania warunków gruntowo-wodnych w podłożu budynku Instytutu Informatyki, zlokalizowanym w pobliżu mostu Grunwaldzkiego wykazały obecność glin lodowcowych, zlodowacenia Sanu II w stanie półzwartym o stopniu plastyczność I_L = 0,00 na głębokości 15-16 m. Na nich zalegają zagęszczone i bardzo zagęszczone żwiry i piaski o stopniu zagęszczenia I_D = 0,67-0,90. Ich miąższość wynosi około 10 m. Powyżej występują namuły i gliny pochodzenia rzecznego, nieskonsolidowane, w stanie miękkopla-stycznym o stopniu plastyczności I_L = 0,75.Występują prawie ciągłą warstwą, o zmiennej miąższości na całym badanym terenie. Obszar pokryty jest nasypami niekontrolowanymi o miąższości od 1,5 do 4,0 m. Poziom wody gruntowej jest bezpośrednio uzależniony od stanów wody w Odrze i jego wahania mogą dochodzić do l,5m.

W rejonie gmachu Uniwersytetu Wrocławskiego rozpoznanie warunków geologiczno-inżynierskich wykonano dla potrzeb posadowienia budynku Wydziału Prawa i Administracji oraz modernizacji i rozbudow y budynku Instytutu Historii. Na obszarze tym gliny zlodowacenia Sanu II występują na głębokości 13-14 m. Są w stanie twardoplastycznym, o stopniu plastyczności I_L = 0,1. Na nich zalegają zagęszczone pospólki o stopniu zagęszczenia I_D= 0,80, powyżej średnio zagęszczone piaski średnio- i drobnoziarniste (I_D = 0,45-0,60). Ten teren również pokryty jest warstwą nasypów niekontrolowanych. Bezpośrednio pod nimi występuje zwierciadło wody o charakterze swobodnym. Na podstawie badań georadarowych stwierdzono cienką warstwę bruku morenowego zalegającego na glinach zlodowacenia Sanu II.

3 P

Naturalna promieniotwórczość wód mineralnych i swoistych Karpat Polskich

Edward ChruścielNguyen Dinh Chau',

Lucyna RajcheP, Jacek Motyka³

¹    Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, AGH, Kraków;

²    Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, AGH, Kraków;

³    Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, AGH, Kraków

W wodach występują składniki oddziałujące pozytywnie na organizm człowieka ale są również takie, które mogą działać negatywnie po przekroczeniu dopuszczalnych wartości. Są to metale ciężkie i pierwiastki promieniotwórcze.

Jednym z parametrów dokumentacji wód mineralnych i leczniczych jest ich naturalna promieniotwórczość. Do badań wstępnych wytypowano wody mineralne typu szczaw z Piwnicznej Zdroju, Łomnicy, Szczawnicy Zdroju, Krościenka, Krynicy Zdroju. Tylicz i Szczawy; wody siarczkowe z Lipnicy na Orawie i wody chlorkowe z Rabki. Zostały one udokumentowane na obszarze plaszczowiny magurskiej w Karpatach polskich. Dla każdej próbki pobranej z wymienionych wód oznaczono zawartości izotopów uranu (238U, 234U), radu (228Ra, 226Ra), ołowiu 210Pb i radonu 222Rn.

Wyniki wykazują że na ogól zawartości poszczególnych izotopów promieniotwórczych nie przekraczają 1 Bq/L, natomiast w większości badanych wód stężenia izotopów’ radu są większe o rząd wielkości od stężeń izotopów uranu i ołowiu. Aktywności właściwe izotopów’ radu wód wahająsię od kilkunastu do kilkuset mBq/L, natomiast akty w ności w łaściwe izotopów uranu i ołowiu od kilku dziesiętnych do kilkunastu mBq/L. Można stwierdzić, że korelacja pomiędzy całkowitą mineralizacją wód a ich naturalną promieniotwórczością jest dodatnia, jednak wartości współczynników korelacyjnych są dość ruskie. Zawartości radonu w badanych w odach wahają się od jednego Bq/L do kilkunastu Bq/ L, co oznacza, że wody te są rusko radonowe lub bez radonow e. Fakt ten jest związany z budową geologiczną, a szczególnie z lito-logią obszaru badań. Skalami zbiornikowymi dla wód są piaskowce. zlepieńce, lupki i mulowce fliszu karpackiego.

Praca została wykonana w ramach projektu badawczego N52100631/1137.

IP

Poszukiwania wodonośnej strefy uskokowej w utworach fliszowych w rejonie Jeleśni przy użyciu metod geofizycznych

Elżbieta Chrzanowska', Ryszard Smiszek', Andrzej Bugajski²

¹    Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Geotechniki,

²    Katedra Geofizyki, Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Badania geofizyczne w dolinie rzeki Koszaraw y w rejonie Jeleśni miały na celu zlokalizowanie potencjalnie wodonośnej strefy uskokowej w utworach fliszu karpackiego. W wytypowanej na podstaw ie map geologicznych strefie przeprowadzono badania geofizyczne wzdłuż wyznaczonych dwu linii profili. Badania te obejmowały pomiary sejsmiczne [obserwacja przebiegu fal refrakcyjnych], geoelektryczne [ profilowanie i pionowe sondowania elektrooporowe] oraz pomiary koncentracji gazów promieniotwórczych radonu i toronu. W wyniku kompleksowej interpretacji danych geofizycznych wytypowano przebieg strefy uskokowej we fliszu jako rejonu potencjalnie wodonośnego. Wyniki badań geofizycznych zostały pozytywnie zweryfikowane poprzez wykonanie odwiertu we wskazanej strefie. Na odwiercie tym uzyskano wypływ wody o sporej wydajności.

16