1869524999

on swe świetne odczyty o Młodej Polsce w r. 1922, w których po raz pierwszy przedstawił •Słoweńcom Kasprowicza, Staffa, Żuławskiego, Mic*ń*kiego i tp. Tymi odczytami ogłoszonymi w czasopiśmie ,, Lublański dzwon’* rozbudził duże zainteresowanie nowoczesną literaturą polską. której studiowanie zalecał swym uczniom w Krakowie. Spośród tych jego uczniów — studentów. stypendystów „Studium Słowiańskiego” w Krakowie, znajdującego się pod kierownictwem prof. U. J. K. Nitscha i W. Molego, powstał'* nowe kadry młodych polonistów słoweńskich. którzy w ostatnim czasie pisali artykuły liferacko-historyczne, krytyczne, i informacyjne w czasopismach i dziennikach słoweńskich, tłumaczyli powieści polskie, a także dzieła poetyckie klasyków^r polskich (A. Slodnjal:, F. Wodnik, T. Debeljak, S. Bunk i td.).

Z okazji 400. rocznicy urodzin Jana Kochanowskiego Słodnjak napisał studium dla czasopisma „l ublański dzwon” w r. 1939 a z okazji klęski jaka wówczas spotkała Polskę, ogłosił artykuł kulturalno-społeczny, w którym dokonał obrachunku z przeszłością polską (Obzoria), nie dotyczyło to iednak poezji. Wodnik przełożył tylko jeden wiersz Wierzyńskiego „Pani na start”! i to tylko w wolnym przekładzie bez rrmóu'. Więcej natomiast tłumaczył prozą. Poza tvm napisał rozprawę o Mickiewiczu, 7. powodu słowa wstępnego Boya Żeleńskiego, w . wydaniu sejmowym (Kridla) dzieł Mickiewicza. W setną rocznicę powstania ..Pana Tadeusza’ wygłosił on w stowarzyszeniu przyjaciół Polski odczyt o Mickiewiczu, którego jednak nie drukował. Pisał on reź wiele drobnych artykulików kuTturalno-in formacyjnych, o książkach polskich do dziennika ..Słowenec” Bunc zaś wvdnł przv tei okazji specjalny zeszyt czasopisma .,Dom i ćwiat” w roku 1934 z artykułami o ..Panu Tadeuszu” Mickiewicza zawierając' bibliografię wiadomości o Mickiewiczu w Słowenii i td. Jest to dla Słoweńców hard/o cenna publikacja mickiewiczowska.

7.e starszych działaczy w zakresie współpracy sło»veńsko-pol$kiei doś** dużo pisał konsul honorowy w Lublnnie prof. dr Stele, który na uroczystościach Mickiewiczowskich odczytał ..Koncert Jankiela” tłumaczony proza i wydrukował następnie czasopiśmie ..Dom i świat” nrtvknł o duchu kultury polskiej. w którvm •«ó^ił o polskiej poezji romantycznej a także ’ “ noezji Powojennej. Dr Rudolf Mo*e. brat "■'oislawa. prezes 1 Tu<»osło'nnńsko-Pol$kiej I.uManic. ogłosił r*ęl*nv artykuł o . Weselu” Wyspiańskiego w czasopiśmie ..Słowiański świat”.

• Poza tym w dziennikach o nowościach polskich w zakresie literatury i o różnych rocznicach informowali obszerniej pisarze tacy jak b. Borko („Jutro”), Sedivy, Bucar • to. Tradycje zapoczątkowane przez prof. Prijatolja. jako historyka literatury' i zarazem tłumacza arcydzieł literatur słowiańskich, usiłuje kontynuować T. Dcbeljak. Po przetłumaczeniu szeregu utworów poetów' czeskich przystąpił on do przekładania poetów polskich, zaczynając od Kochanowskiego. Po zjeidzie w Krakowie napisał on z okazji obchodu 400-Iecia artykuł w czasopiśmie „Miadika” dodając w tłumaczeniu kilka „Trenów” i innych wierszy (między innymi „Boże coś Polskę”).

Z okazji 100 rocznicy „Pana Tadeusza” przetłumaczył całą I księgę wierszem i drukował fragmenty w „Domu i święcie” (1931). Z okazji 10-lecia zgonu Kasprowicza ogłosił drukiem odczyt o tym poecie, wygłoszony na uroczystej akademii Ligi i tłumaczenie hymnu „Dies irae” — fragmenty- W „Słoweńcu” ukazały się różne wiersze Mickiewicza (Hymn na zwiastowanie NMP), Staffa (Polska). Tak się przedstawia poezja, nie proza, polska w przekładach i artykułach literacko-krytycznych i informacyjnych do r. 1939 w literaturze słoweńskiej.

Gdy w r. 1939 Polska padła, jako pierwsza ofiara nowej wojny światowej, zaraz Debeljak, Mole R. i Stele, tj. sekretarz, prezes Ligi Ju-gosłowinńsko-Polskiej i konsul honorowy wydali broszurę zatyt. „Polska”, w której obok przeglądu historycznego umieszczono ustęp początkowy „Pana Tadeusza” — „Litwo, ojczyzno moja 1” i artykuł Selego o duchowej kulturze polskiej, zawierający również zarys rozwoju poezji polskiej.

Porem wyszło wiele przekładów powieści polskich, których wyliczenie tutaj pomijamy, ponieważ chodzi nam teraz tylko o poezję pot-ską. Utwory poetyckie przekładał wówczas tvlko Debeljak. będąc redaktorem periodyku literackiego „Dom i świat”, jednego z najdawniejszych czasopism słoweńskich (56 rocz ników). Poemat Słowackiego pt. „Ojciec za-dźumlonych” przełożył on już w r. 1938 i zaopatrzył słowem wstępnym oraz. drukował we wspomnianym czasopiśmie „Dom i świat**, a w' następnym roku wydał w książce. Piękną okładkę zaprojektowała siostra jego żony, art.-trał. Bara Remczówma. Wydawnictwo to było kierowane przez jego żonę — Werę Remczównę z domu. Książkowe wydanie zaopatrzył on następującą dedykacją: „Niech wydawnictwo to upamiętni wspomnienia o domu nad Wisłą, w który wstąpiła teraz czarna śmierć... Znów mąż połsk? idzie w świat: za nim leżą groby rodzinne. przed nim droga, a nad nim Bóg... Niech ten przykład będzie pomnikiem wielkiej poezji polskiej i wielkich cierpień narodu polskiego”. „Ojciec zadżumionych” w tvm wydaniu jest drugą po Tcrnowcu wydaną po sło-weńsku książką poświęconą poezji polskiej, a pierwszą obejmującą wyłącznie poezję polską.

Ten sam krytyk, który odrzucił całkowicie przekład Ternowca — dr Glonar — uznał przekład i wydanie Debeljaka za udane.

Podczas bohaterskiej obrony Warszawy przez Starzyńskiego Debeljak przełożył „Redutę Ordona” Mickiewicza (Dom i świat, 1939) i z pism emigracyjnych kilka najnowszych wierszy K. Wierzyńskiego (Via Appia, Ziemia, Seine) i Iłłakowiczówny (Boże Narodzenie). Gdy dowiedział się o śmierci K. Przerwy Tetmajera w Warszawie, przełożył jego pieśń religijną „Na anioł pański” i wiersz poświęcony synowi. W ogłoszonym artykule zaś przedstawił Wierzyńskiego i Tetmajera czytelnikowi słoweńskiemu i przedstawił mu zagadnienia związane z polską poezją emigracyjną. Gdy zaś Polacy

53