pobudza gruczoł tarczowy do zwiększenia hormonogenezy. TBG ma najwyższe powinowactwo do wolnych hormonów tarczycy, jednak stężenie TBG w surowicy jest stosunkowo małe. Nie można zapomnieć o roli albumin, które co prawda mają niższe niż TBG powinowactwo do hormonów jednak stężenie albumin jest istotnie wyższe w stosunku do stężenia TBG. W trzecim trymestrze ciąży należy pamiętać o występującej relatywnej fizjologicznej hipoalbuminemii.
W okresie ciąży obserwuje się zwiększony klirens nerkowy tyroksyny. Jak wspomniano wyżej tyroksyna tylko częściowo przechodzi przez łożysko i ulega degradacji przez dejodazę łożyskową .Wszystkie wymienione czynniki prowadzą do zwiększenia produkcji hormonów tarczycy (1,2,4).
Stężenia wolnych hormonów podlegają również zmianom w okresie ciąży. W pierwszym trymestrze dochodzi do przejściowego wzrostu stężenia fT4, zazwyczaj mieszczącego się w górnym przedziale wartości referencyjnych (2,3).
W drugim trymestrze wartość fT4 stopniowo spada by u części ciężarnych pozornie osiągnąć dolną granicę a nawet przyjąć wartości poniżej jej (5). Spadek ten wynosi ok. 20-25% w stosunku do wartości sprzed ciąży. Zmiany te związane są ze wzrostem degradacji hormonów spowodowanym zwiększonym klirensem nerkowym w okresie ciąży oraz działaniem łożyska. Ponadto przy niedostatecznej podaży jodu może być związany z jego metabolizmem w okresie ciąży, ze zmianą stężeń białek wiążących w tym głównie z podwyższonym stężeniem TBG oraz ze zwiększonym zapotrzebowaniem na same hormony tarczycy w okresie ciąży. Aktualnie większość laboratoriów analitycznych, ze względu na wysokie koszty, nie posiada dostępu do metod laboratoryjnych takich jak na przykład dializa równowagowa, która w dużym stopniu niweluje wpływ wyżej wymienionych czynników na oznaczenia stężeń fT4 (2,21).
Wszystkie te specyficzne uwarunkowania powodują, iż wartości referencyjne wolnych hormonów tarczycy jak również TSH, powinny być opracowane dla kobiet ciężarnych osobno dla każdego trymestru ciąży.
12