1933502148

1.6 Niedoczynność tarczycy u matki a ciąża

Jawną niedoczynność tarczycy stwierdza się u około 0,3 - 0,5% ciężarnych, a jej postać subkliniczną u 2 - 3%. Wczesne wykrycie niedoczynności tarczycy i jej leczenie ma duży wpływ na prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu. Niedoczynność tarczycy zmniejsza płodność ale nie wyklucza zajścia w ciąże. Około 34% kobiet zachodzi w ciąże bez leczenia. W przypadku planowania ciąży u pacjentki ze zdiagnozowaną hypotyreozą zaleca się utrzymywanie stężenia TSH poniżej 2,5 pIU/1 (1).

Tyroksyna jest niezbędna do rozwoju mózgu dziecka od początku ciąży, zanim swoją funkcję podejmie tarczyca płodu. Jej niedostateczna ilość może powodować trwałe uszkodzenie neurologiczne płodu (3,22,23,24). Przeprowadzone badania wykazały, że w wieku 8 lat dzieci kobiet, u których w okresie ciąży występowała nieleczona niedoczynność tarczycy, miały częściej iloraz inteligencji (IQ)<85 (ok.19% dzieci) niż potomstwo matek zdrowych (ok. 5%). Poziom IQ dzieci matek z niedoczynnością tarczycy leczonych w okresie ciąży był porównywalny z wynikami potomstwa kobiet zdrowych (25).

Najczęstszą przyczyną hypotyreozy u ciężarnych w Polsce jest choroba Hashimoto należąca do kręgu chorób autoimmunologicznych, która jest związana z obecnością przeciwciał przedwtarczycowych. Inne przyczyny to przebyta tyreoidektomia, stan po leczeniu ¹³'i nadczynności tarczycy lub raka zróżnicowanego tarczycy, niedobór jodu, rzadko zaburzenia związane z mutacjami autosomalnymi recesywnymi dotyczącymi np.: syntezy TSH, defektu receptora dla TSH lub zaburzeniami transportu jodków i dejodacji jodotyroniny (3). Przeciwciała przeciw peroksydazie (aTPO) należą do klasy IgG. Na stężenie aTPO i aTG ma również wpływ pochodzenie etniczne ciężarnej. Podwyższone miano aTPO występuję najczęściej u kobiet rasy białej i żółtej, a najrzadziej u rasy czarnej (26). Ich obecność stwierdza się niemal u wszystkich pacjentów z chorobą Hashimoto. Przeciwciała te utrzymują się zwykle przez całe życie chorego. Obecność aTPO należy traktować jako marker choroby autoimmunologicznej tarczycy. Nie wykazano korelacji ze stanem czynności tarczycy i stopniem procesu destrukcyjnego w obrębie tego narządu a stężeniem aTPO we krwi (3).

Podwyższone miano aTPO występuje u około 10% ciężarnych. Stwierdzono, iż u połowy z nich występuje poporodowa dysfunkcja gruczołu tarczowego. Z tego powodu u kobiet z udokumentowanymi wyższymi wartościami przeciwciał p/tarczycowych konieczne jest monitorowanie TSH także przynajmniej przez okres 6 miesięcy po porodzie (27,28,29). Niedoczynność tarczycy i autoimmunołogiczna choroba tarczycy w eutyreozie,

13