1941125348

w latach 1944—1948 demokratyczny ideał wychowawczy nabierał stopniowo charakteru w pełni socjalistycznego, co łączyło się z orientacją na rzecz szybkiej industrializacji kraju, przekształcenia Polski z państwa rolniczo--przemysłowego w państwo z silnie rozwiniętą gospodarką zwłaszcza w dziedzinie przemysłowej ^G1. W instrukcji w sprawie organizacji roku szk. 1949/50 jako pilne i ważne zadanie uznano konsekwentną przebudowę oblicza ideowego zakładów kształcenia nauczycieli celem przygotowania kadr pedagogicznych ,,o nowej postawie ideologicznej, oddanych sprawie budowy socjalizmu w Polsce" ^e2. W pracy wychowawczej nauczyciele liceów pedagogicznych - podkreślano w instrukcji - powinni zaszczepiać młodzieży zasady moralności socjalistycznej, właściwy stosunek do pracy i dobra społecznego, poczucie ludowego patriotyzmu i proletariackiego internacjonalizmu. Jako podstawowy cel wychowania wysunięto kształtowanie u uczniów naukowego materialistycznego poglądu na świat. W związku z tym władze oświatowe wspólnie z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci podjęły wysiłki na rzecz laicyzacji liceów pedagogicznych. Pierwsze licea pedagogiczne jako szkoły świeckie przejęło TPD w 1950 roku. W piśmie z dnia 12 lipca 1950 r. do ZG TPD Ministerstwo Oświaty zakomunikowało, że z dniem 1 sierpnia tegoż roku zostaną zlikwidowane państwowe licea pedagogiczne w Tarnowie, Chełmie, Tomaszowie Mazowieckim, Zgierzu, Lesznie, Myśliborzu, Płocku, Lublinie, Suwałkach, Ostródzie, Rzeszowie i Inowrocławiu. Na miejsce zlikwidowanych państwowych liceów pedagogicznych TPD — zgodnie z umową - miało zorganizować własne licea pedagogiczne. Równocześnie Ministerstwo wyraziło zgodę na przekazanie TPD do użytkowania budynków, inwentarza szkolnego itd. oraz zaleciło kuratoriom szkolnym wydać orzeczenia uprawniające do zorganizowania przez TPD nowych liceów pedagogicznych w Zabrzu, Gorzowie, Stargardzie, Wałbrzychu, Elblągu, Gostyninie oraz Augustowie na miejsce zlikwidowanego liceum pedagogicznego w Suwałkach ⁶³. Dalszym posunięciem w procesie walki o świecki charakter szkoły było przekształcenie w 1951 r. wszystkich liceów pedagogicznych w zakłady bez nauczania religii ⁶⁴.

Cechą charakterystyczną w dziedzinie wychowania do r. 1956 była dominacja celów wychowania ideologicznego nauczycieli przed ich kwalifikacjami zawodowymi. Zmiany społeczno-polityczne wprowadzone po październiku 1956 r. wywarły istotny wpływ na podniesienie poziomu pracy dydaktycznej i wychowawczej liceów pedagogicznych oraz ugruntowanie ich socjalistycznego i świeckiego charakteru. W instrukcji w sprawie organizacji roku szk. 1960/61 podkreślono, że ,,najważniejszym zadaniem szkół i pla-

^R1 W. Pomykało, Kształtowanie ideału wychowawczego w PRL w latach 1944—1976, Warszawa 1977, s. 177 i nast.

'² Dz. Urz. Min. Ośw., 1949, nr 8, poz. 147.

^,;s AAN w Warszawie, sygn. 118/1.

^r,Ą Por. B. R a ł u ś, op. cit., s. 35.

39