ćzych, wysoko kwalifikowanych nauczycieli4l. Wielu autorów analizując zadania studiów nauczycielskich widziało kompromisowe rozwiązanie funkcjonującej struktury przez wydłużenie w nich czasu nauki do trzech lat42. Istotne elementy do tej dyskusji wnieśli Wacław Wojtyński i Józef Kozłowski. Zwracając uwagą na konieczność ujednolicenia kształcenia nauczycieli i wycho wawców na szczeblu wyższym J. Kozłowski opowiada się za kształceniem nauczycieli i wychowawców w jednym typie szkoły pedagogicznej, w wyższej uczelni43. Takiego zdania są również inni autorzy44. W dyskusji nad strukturą studiów nauczycielskich i ich rangą pojawiły się głosy dotyczące kadry nauczającej. Brak kadry z przygotowaniem do pracy naukowej utrudniał zasadniczo przekształcanie dwuletnich SN-ów w wyżej zorganizowane zakłady kształcenia nauczycieli45.
System kształcenia nauczycieli znalazł swe odbicie w pracach i dyskusjach nauczycieli członków Związku Nauczycielstwa Polskiego (6. Na łamach prasy związkowej odbywały się ciągłe dyskusje nad stanem faktycznym i perspektywami rozwoju edukacji nauczycielskiej47. Całokształt rozwiązań wskazywał na konieczność stałego doskonalenia struktury organizacyjnej kształcenia nauczycieli. W tych ramach analizowana była rola i zadania studiów nauczycielskich. Dostrzegano znaczenie SN-ów w rozwijaniu ilościowym kadry nauczycielskiej, ale krytykowano jej przygotowanie merytoryczne. Zwolennicy zachowania dwuletnich SN-ów widzieli konieczność zmiany planów i treści nauczania, bardziej radykalni postulowali wydłużenie nauki w studiach nauczycielskich do trzech lat ze znacznie poszerzonymi treściami nauczania w poszczególnych przedmiotach. Ostatnią grupę stanowili ci, którzy podniesienie poziomu kształcenia nauczycieli szkół podstawowych upatrywali w jednolitym przygotowaniu nauczycieli na szczeblu wyższym, a co za tym idzie w likwidacji studiów nauczycielskich.
Dyskusje te wskazały też na pilną potrzebę stworzenia w Polsce jednolitego, drożnego systemu kształcenia nauczycieli.
41 H. G q s i o r, Studia nauczycielskie i problem ich dostosowania do perspektywicznych potrzeb szkolnictwa polskiego. Chowanna 1965, z. 2, s. 173.
42 R. Polny, Jak udoskonalić studia nauczycielskie. „Wychowanie Techniczne w Szkole" 1965, nr 1, s. 8—11; też J. S w i e c k i, Czy dwuletnie studium nauczycielskie może w pełni przygotować do nauczania w ośmioletniej szkole podstawowej? „Wychowanie Techniczne w Szkole" 1965, nr 1, s. 14; też H. G q s i o r, op. cit., s. 185.
43 J. Kozłowski, op. cit., s. 157.
44 T. Malinowski, Z problematyki kształcenia nauczycieli. „Wychowanie" 1965, nr 6, s. 25.
45 J. Pieter, Sprawa reformy kształcenia nauczycieli szkół podstawowych. Chowanna 1965, z. 2, s. 162; H. Smarzyński, Potrzeba kształcenia nauczycieli na poziomie półwyższym i wyższym w Polsce Ludowej. „Ruch Pedagogiczny" 1965, nr 3, s. 65—68.
46 Obrady VIII Zjazdu ZNP. „Głos Nauczycielski" 1964, nr 16, s. 1.
47 Na przykład: Aktualne problemy kształcenia nauczycieli w Polsce. Fragment ref. „Głos Nauczycielski" 1965, nr 26, s. 6—7.
79