ANALIZY
integracyjnych często zapominają, iż osiąganie przez UE obecnego stanu integracji trwało kilka dziesięcioleci i wyznaczają zaledwie kilkuletnią perspektywą czasową. Wyszczególniając czynniki pomocne w integracji należy wspomnieć także o: bliskości geograficznej, niepozostawaniu ze sobą w konflikcie czy też dobrych relacjach politycznych, pożądana jest dobrze rozwinięta infrastruktura1.
Już powyższy opis doprowadza nas do wniosku, iż zjawiskiem towarzyszącym istnieniu ugrupowań integracyjnych jest tzw. miska spaghetti (bowl of spaghetti), czyli przynależność poszczególnych krajów do kilku lub nawet kilkunastu z nich. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Handlu (WTO) z 10 stycznia 2013 r. podpisano aż 546 tzw. RTA’s (Regional Trade Agreements), przy czym uznaje się, iż 354 funkcjonuje. Należy mieć jednak na uwadze, iż zgodnie z metodologią WTO przyjęcie nowego państwa do organizacji uznaje się za kolejne regionalne porozumienie2 3.
Powyższy wstęp stanowi perspektywę teoretyczną dla analizy poświęconej relacjom Ukrainy z Unią której rozwój aż do tego poziomu integracji trwał ponad pół wieku. Zob. więcej: I. Pietrzyk, op. cit., s. 17-50.
4 Economics - Economic Integra!ion: Condilions for Economic Integration, Rwanda Education Commons, last updated: January 2012 [za:]
httn://librarv.educationconitnons.rw/lihrarv/usc[slib/ahnzinidsh 2JhbC I sZWFyh
mluZvlwb3J0YWwtNnlTCxlLTGliUmVzb3VvY2UY7tgsDKl BE2VkdWNhdGlvbmNvbW I ybnMucnc. dokument pobrany 2 czerwca 2012.
iRegional Trade Agreement, World Trade Organization [za:] http://www.wto.org/english/tratop e/region e/region e.htm. dokument pobrany 2 czerwca 2013.
Celną (UC). Przywołany wyżej zarys procesów integracyjnych w Afryce z uwzględnieniem porządku postkolonialnego nie znalazł się tu przypadkowo. Choć nie ma pełnej zgodności, czy republiki radzieckie miały charakter kolonii, to trzeba stwierdzić, iż obszar poradziecki ma w jakimś stopniu „postkolonialny” charakter. Przyjdzie zresztą wspomnieć o tym w poniższej analizie.
Regionalizacja na obszarze post-radzieckim
Podobnie jak rozległe terytoria w Afryce, także obszar byłego Związku Radzieckiego (ZSRR) stanowił stosunkowo niedawno jeden obszar polityczny i gospodarczy, rządzony z metropolii. Jednak w przeciwieństwie do „Czarnego Lądu” centrum nie znajdowało się za morzem, lecz było otoczone przez terytoria zależne. Mimo upływu niewielu ponad 20 lat od rozpadu supermocarstwa obszar post-radziecki wciąż posiada pewne wspólne płaszczyzny. Z pewnością można do nich zaliczyć powiązania gospodarcze, funkcję języka rosyjskiego, odchodzącą w przeszłość pamięć o wspólnej przeszłości czy też, w mniejszym stopniu, podobieństwo cywilizacyjne i kulturowe - w tym rolę religii prawosławnej4.
*M. F. Gawrycki, A. Szeptycki, Podporządkowanie,
niedorozwój, wyobcowanie: posikolonializm a stosunki
międzynarodowe. Warszawa 2011, s. 212 i n.
Zob. więcej: A. Wierzbicki, Nacjonalizm i geopolityka w Europie Wschodniej [w:] Geopolityka w stosunkach polsko-