ANALIZY
Ostatnim etapem procesu regionalizacji na obszarze postradzieckim jest powstająca od 2009 r. Unia Celna. Projekt stanowi priorytetowe zadanie rosyjskiej dyplomacji, gdyż to flagowa inicjatywa W. Putina w czasie jego trzeciej kadencji prezydenckiej27. Dowodzą tego wydarzenia ostatnich kilkunastu miesięcy. Dominuje wręcz opinia, że lider rosyjskiego państwa ma ambitny plan podjęcia się po raz kolejny dotąd niewykonalnego zadania -reintegracji obszaru dawnego ZSRR”8.
Swoje poglądy W. Putin wyłożył, gdy był już oficjalnie zgłoszony jako kandydat w wyborach prezydenckich na początku października 2011 r. W specjalnie przygotowanym artykule zatytułowanym „Nowy projekt integracyjny dla Eurazji: przyszłość rodzi się dzisiaj” ówczesny premier Rosji przedstawił swoją koncepcję osiągnięcia do 2015 unii gospodarczej29. Należy podkreślić, iż nowa inicjatywa w przeciwieństwie do poprzednich wyraźnie została skierowana ku przyszłości. Unika się w niej odwołań do Związku Radzieckiego. Na marginesie wypada wspomnieć, iż w przywołanym artykule W. Putin wyraźnie zarysował za to swoją koncepcję, odwołując się do przykładu Unii
27 M. Wojciechowski, Ukraina: słowa i czyny, „Nowa Europa Wschodnia”, 29,2013, 3-4, s. 82.
28 Por. J. Korejba, op. cii. .
29 F. Shahbazov, Customs Union, Strategie Outlook 24 March 2013 [za:] hllo://www.sirategicoutlook.org/asia—pąsific/news-customs-union.html#.UU uwkl2hGw.facebook. dokument pobrany 3 czerwca 2013.
Europejskiej - projektu rywalizującej z Rosją Europy .
Można założyć, iż Kreml tworzy Unię Euroazjatycką, by docelowo zyskać status jednego z biegunów na współczesnej mapie politycznej świata, a
równocześnie pełnić rolę pomostu między Europą a regionem Pacyfiku’ . Równie prawdopodobna wydaje się opcja, iż nowa organizacja regionalna ma jeszcze inne zadanie. Otóż w ten sposób Moskwa próbuje zyskać instrument nacisku na państwa postradzieckie, bez brania odpowiedzialności za ich sprawy wewnętrzne32.
Prace nad powołaniem Unii Celnej rozpoczęto już w 2009 r., gdy zaktywizowano działania mające na celu stworzenie kolejnej struktury obejmującej Rosję, Białoruś i Kazachstan. W krótkim okresie na poziomie państw i rządów przyjęto czterdzieści umów międzynarodowych, które złożyły się na Unię Celną. Choć kodeks celny tworzący unię celną został podpisany przez prezydentów trzech państw jeszcze w listopadzie 2009 r., to proces jego ratyfikacji trwał ponad pół roku i towarzyszyły mu spory między wszystkimi państwami sygnatariuszami. Konflikt było spowodowany głównie różnicami w podejściu do wysokości opłat celnych za towary szczególnie istotne dla poszczególnych gospodarek. Ostatecznie od 1 lipca 2010 r. nowy kodeks celny zaczął być stosowany w relacjach między Rosją i
30 Por. A. Strokanov [w:] Russia Profile Experts Panel.
31 Por. I. Straus [w:J Russia Profile Experls Panel.
32 Ibidem.