1950083620

TEMAT NUMERU

wolności i odpowiedzialności

Jestem szczęściarzem. Od dwudziestu lat spotykam prawdziwych profesorów, od których mogę uczyć się zasad pracy akademickiej. Zasady te nie są wyraźnie sformułowane. Funkcjonują raczej w sposób milczący, choć dość czytelny. Regulują dwie sfery działalności - badań naukowych i kształcenia - określając zakres profesorskiej wolności i odpowiedzialności.

Świadomie piszę o kształceniu, a nie o dydaktyce. Przez tę ostatnią rozumiem proces przekazywania wiedzy. Od kształcenia oczekujemy czegoś więcej: formacji nie tylko w sferze intelektualnej, lecz także osobowościowej.

Aktualna reforma szkolnictwa wyższego próbuje uporządkować te „efekty" za pomocą takich etykietek, jak „wiedza", „umiejętności" i „kompetencje społeczne". To, co najistotniejsze, zdaje się jednak wymykać tym kategoriom.

Chodzi o milcząco funkcjonujące wzorce myślenia i działania, których nie da się wyraźnie skodyfikować i przekazywać w kontrolowany sposób. Rozprzestrzeniają się one raczej mimochodem i nieświadomie, tak jak maniera mówienia osoby cieszącej się autorytetem. Razem składają się na etos akademickiego spo-

Instytutu Filozofii US pomorskiego Nobla