1999020428

FELIKS RÓŻYCKI.

Groty w Bułgarii.

(Sur les grotłes de la Bułgarie).

Rozpatrując mapę geologiczną Bułgarii, zauważamy, że część północna, obejmująca nizinę naddunajską i góry Bałkany, zbudowana jest przeważnie ze skał osadowych, natomiast część południowa i środkowa, na południe od kotliny Sofijskiej i Kazanłyckiej, zbudowana jest w ogromnej przewadze ze skał pochodzenia ogniowego i z wielkiej serii łupków przeobrażonych, wśród których częste są i wapienie pierwotne, pizeobrażone na marmury.

Kotliny zawarte między Bałkanem, Średnią Górą oraz Riłą i Ro-dope są wypełnione osadami najmłodszego morza trzeciorzędowego, bądź lessem.

Wśród skał ogniowych najwięcej rozpowszechnione są skały intruzy wne, przykryte często łupkami krystalicznymi, chociaż ilościowo więcej jest skał eruptywmych.

Wśród skał intruzywnych granit panuje wszędzie: w Bałkanie od Biełogradczynsko do Śliwiensko po stronie południowej i południowo zachodniej tego łańcucha górskiego oraz w górach Piryn, Riła i Ro-dope. W Bałkanie Zach. granit jest paleozoiczny, przykryty przez utwory triasowe i jurajskie; w Bałkanie Wysokim od Swieszczysława do Po-powskiego przełomu granit jest archaiczny i pozostaje w związku z granitami Średniej i Sarniej Góry, gdzie stanowi lakkolity, przykryte przez łupki krystaliczne. W Pirynie, Rile i Rodope granity są albo archaiczne, albo paleozoiczne, będące czasem w kontakcie z wapieniami, które przeobraziły na biały marmur.

Sjenitowymi będą obszary — Płowdiwski, Witosza i Małe Gronowo, których wiek odpowiada rilsko-rodopskim granitom. Dioryt i gabro znane są w Zach. Bałkanie w przełomie Iskieru i na Witoszy.

Skały eruptywne rozmieszczone są w trzech strefach:

1) Podbałkańsk a od morza Czarnego (Burgasko, Sliwien-sko, N. i Staro Zagórsko) do Wraca na Zachodzie, przy czym najwięcej ich jest w okręgu Sofijskim. Są to andezyty i tufy, rzadziej trachity.