1999020716

54 STANISŁAW KONCZAK (54)

Opracowane prze Demela (15) obserwacje wodostanów w Helu w latach 1931 i 1932 wykazały, że amplituda wahań bezwzględna wynosi 1,70 m. W kwietniu i maju jest zwykle wodostan najniższy, zgodnie zresztą z stosunkami, panującymi na całym Bałtyku południowym; lato i jesień mają wysokie wodostany. Przebieg ten zakłócony jest przez czynniki meteorologiczne, wiatry, które jednak działają nie bezpośrednio, a po przez stosunki panujące w cieśninach duńskich. Gdy na wodach morza Bełtów panują wiatry N i W, a u nas takie same, to efekt podwyższania wodostanu się sumuje.

Dłuski wykonał szereg pomiarów przeźroczystości wody morskiej przy Helu w 1933 roku za pomocą krążka Secchiego. Na małym morzu, czyli wewnętrznej części zatoki Puckiej znaleziono od 7 do 11 metrów, średnio 9,1 m, od strony wielkiego morza nieco więcej, od 9 do 14 metrów', średnio 12,0 m, tak że dla światła białego należy przyjąć przezroczystość od 18 do 24 metrów.

Z prac nad zasoleniem wody w zatoce Gdańskiej wymienić można dorywcze pomiary zasolenia, wykonane w r. 1925 przez V i e w e g e r'a (46) na powierzchni wody w zatoce Puckiej oraz pomiary na większą skalę J. Borowika (8) w latach 1928, 1929 i 1930. Pomiary te wykonano w miesiącach międzynarodowych — hity, maj, sierpień i listopad.    ^ -

Obserwacje te nawiązano do wyników na stacji przedwojennej niemieckiej D 12, dla której istniały już długoletnie obserwacje od 1902— 1913 r. opracowane przez R u p p i n’a. Jednocześnie z zasoleniem wykonywano pomiary temperatury. Badania te miały przede wszystkim ustalić najodpowiedniejsze miejsce do takich pomiarów na przyszłość; najkorzystniej okazało się jednak wykonywać przekroje ze wschodu na zachód. Największe zasolenie wykazała warstwa powierzchniowa pod koniec zimy, wtedy właśnie, gdy jest najwyższy poziom wody na Wiśle; minimum wypadało w maju, przy najniższym wodostanie. Zależność ta jest widoczna już na materiale R u p p i n’a z 1902—1913 na stacji D 12:

Miesiąc	Słoność na powierzchni	Słoność warstw dennych	Wodostan na Wiśle cm
Luty ....	7.270/00	11.590/00	180
Maj ....	7.09	11.93	166
Sierpień . . .	7.22	11.82	110
Listopad. . .	7.21	11.39	91