2144792488

Na jego życiorys wpływ miały działania wojenne⁴². Z powodu I wojny światowej zmuszony był na cztery lata przerwać karierę naukową. Gdy Austrii groziła ekspansja nazizmu, Mises wyjechał do Genewy, a kiedy Szwajcaria znalazła się w niebezpieczeństwie wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Obszar jego zainteresowań był bardzo rozległy. Krytykując doktryny marksowskie, wziął udział w debacie na temat racjonalności rachunku ekonomicznego w socjalizmie⁴’. Twierdzenie o teoretycznej niemożliwości socjalizmu wywodzi się z subiektywistycznego podejścia a niezrozumienie tego twierdzenia bierze się z przyjęcia błędnej teorii wartości i przekonania o statycznym charakterze gospodarki⁴⁴.

Mises wniósł spory wkład w rozwój metodologii badań szkoły austriackiej⁴³. Do konstruowania teorii ekonomicznych używał prakseologii, czyli nauki o ludzkim działaniu⁴⁶. Opiera się ona na podstawowym aksjomacie, mówiącym że jednostki ludzkie działają. Używając logiki werbalnej w procesie dedukcyjnym, można z aksjomatu o ludzkim działaniu doprowadzić do wielu istotnych implikacji, które stanowić będą wnioski tego rozumowania⁴⁷. Przy prawidłowo przeprowadzonym procesie dedukcyjnym rezultatem będzie uzyskanie „całkowicie pewnego” twierdzenia, równie niepodważalnego co poprawnie przedstawione twierdzenie matematyczne⁴⁸. Stąd też metodę szkoły austriackiej nazywa się metodą aprioryczną, czyli bazującą na przyjętych założeniach, nie popartą dowodami empirycznymi⁴⁹. Na taki zarzut Mises odpowiadał, że nie da się zbudować teorii w oparciu o doświadczenie historyczne⁵⁰. Dotyczy ono bowiem złożonych zjawisk, więc nie może dostarczyć takiej wiedzy, jaką otrzymuje się w naukach przyrodniczych, korzystając z eksperymentów laboratoryjnych.

Ważną częścią dorobku Misesa jest jego wkład w austriacką teorię cykli koniunkturalnych, które to zagadnienie zostanie omówione szerzej w dalszej części pracy. Badania nad tym zagadnieniem prowadził wspólnie z kolejnym przedstawicielem

⁴²    G. Callahan, Ekonomia dla ... op. cit., s. 333-335

⁴³    J. Kasperski, Szkoła austriacka ... op. cit., s. 34

⁴⁴    J. H. de Soto. „Spór Metodologiczny (Methodenstreit) Szkoły Austriackiej". Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2006, s. 17

⁴⁵    J. Kasperski, Szkoła austriacka ... op. cit., s. 35

⁴⁶    M. Rothbard, The Logic ofAction One: Method, Money, and the Austrian School, Edward Elgar, Cheltenham 1997, s. 58

⁴⁷    Ibidem, s. 3

⁴⁸    L. von Mises, Ludzkie działanie. Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa. Warszawa 2007, s. 34

⁴⁹    J. Kasperski, Szkoła austriacka ... op. cit., s. 36

⁵⁰    L. vonMises, Ludzkie ...op. cit., s. 27

17