Studia i Refleksje 57
warunków mieszkaniowych w hotelach robotniczych, zerwania z zasadą w myśl. której zwolnieni winni podlegać przede wszystkim młodzi pracownicy, zagwarantowanie młodzieży równych praw w zakresie awansów, nagród i odznaczeń oraz dostępu do mieszkań dla młodych małżeństw22. Równie interesujący i konkretny, a zarazem zwięzły był program organizacji ZMS w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Rzeszowie. Program ten akcentujący niezwykle silnie samodzielność i niezależność organizacji wobec PZPR koncentrował się na dwóch zagadnieniach: udziale przedstawicieli Związku w pracach Rady Robotniczej z głosem decydującym w sprawach młodzieży i utworzeniu w zakładach wydziału młodzieżowego kierowanego przez młodych i przodującego w realizacji zadań produkcyjnych23. Zadania ekonomiczne znajdowały się również w centrum programu działania młodzieży Zakładów Mechanicznych „Ursus" Program „minimum" obejmował dokonanie weryfikacji metrażu w blokach mieszkaniowych celem rozdziału ewentualnych nadwyżek między młode małżeństwa, przeanalizowanie stawek płac i zaszeregowań młodych pracowników i naprawę występujących w tym zakresie nieprawidłowości, uczestnictwo przy podziale funduszy społecznych w tym dyrektorskiego, badanie możliwości przejścia na 6-godzinny dzień pracy, ochronę interesów młodzieży w przypadkach niesłusznych zwolnień, czy przesunięć kadrowych24 Zagadnienia socjalno-ekonomiczne przeważały także w programie działania organizacji ZMS w Hucie Szkła Gospodarczego w Krośnie W sposob ogólnikowy deklarowano wolę walki z przejawami biurokracji, kumoterstwa i „stalinizmu" w zakładzie Katalog zadań ekonomicznych był skonkretyzowany i zawierał kwestie udziału młodzieży w organach samorządu załogi i jej reprezentacji związkowej, zatrudnienia młodzieży zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami na warunkach określonych w ustawodawstwie pracy dla młodocianych, stworzenia warunków dla zdobywania i podnoszenia kwalifikacji zawodowych25 Młodzież poznańska za najważniejsze zadania uznała utworzenie spółdzielni mieszkaniowej, podjęcie działań na rzecz likwidacji bezrobocia, pomoc w tworzeniu i umacnianiu Rad Robotniczych, a także prowadzenie pracy ideologicznej26 I Warszawska Konferencja ZMS postawiła przed organizacją określone zadania programowe Były one związane z podjęciem działań na rzecz umocnienia i rozszerzenia kompetencji Rad Robotniczych postulując powołanie ich reprezentacji na szczeblu ministerstw i centralnych zarządów.
22AAN. TKC ZMS. sygn 11A/I/5. Tymczasowy program działania ZMS w Hucie im Lenina s. 1-6. Biuletyn Informacyjny TKC ZMS nr 5/57. s 6b-12b
23 Biuletyn Informacyjny TKC ZMS nr 5/57. s 4c-5c
24 Walka Młodych nr 1/57 “Ekonomia i Związek Młodzieży”, s 7
25 Archiwum Państwowe w Rzeszowie. ZW ZMS. sygn. 50. s. 67
26AAN. KC PZPR. sygn. 237A/II - 3467. Informacja o sytuacji w ZMS z 20 02.1957. s 6