Tabela 5
Zestawienie wyników analizy frazeologizmów w postaci kanonicznej -
negatywna procedura neutralizacji
Ekwiwalencja całkowita |
Ekwiwalencja maksymalna |
Ekwiwalencja aproksymat. |
Ekwiwalencja fakultatywna |
Brak ekwiwalencji |
Suma | |
Ilość: |
- |
- |
51 |
4 |
55 | |
% 1 |
- |
- |
- |
92,7% |
7,3% |
S 100% |
Negatywna procedura neutralizacji należy do dwu najbardziej preferowanych strategii przekładu stosowanych w analizowanym materiale badawczym. Z ogólnej liczby 186 zdań, które są przedmiotem niniejszej analizy, strategię adaptacji zastosowano w 63 przypadkach, natomiast negatywną procedurę neutralizacji aż w 55 translatach. Udział ten stanowi prawie 30% wszystkich badanych przekładów frazeologizmów kanonicznych. Opisana sytuacja może się wydawać zaskakująca, ale tylko wtedy, kiedy ocena jest pobieżna a uwaga skierowana na ogólny obraz statystyczny. Dokładna analiza pozwala dostrzec przyczyny takiego stanu rzeczy. Otóż z całej grupy 55 związków frazeologicznych aż 51 pochodziło z artykułów tygodnika „Schlesisches Wochenblatt”, a tylko 4 z kwartalnika „Dialog”. Tutaj, jak należy sądzić, tkwi przyczyna nieuzasadnionej „popularności” metody neutralizacji. Sam fakt, że „Schlesisches Wochenblatt” jest tygodnikiem sprawia, iż praca dziennikarzy i tłumaczy przebiega szybko i nacechowana jest nieustanną presją czasu. W tej trudnej sytuacji publicyści znający język niemiecki lub zawodowi tłumacze, chcąc sprostać zadaniu, zbyt często wybierają metodę przekładu, która (jak może się pozornie wydawać) jest prosta i efektywna. Jest to założenie mylne. Gorzej, jeśli jest to wybór świadomy i stosowany z konieczności podyktowanej tylko presją czasu.
Potwierdzeniem powyższych spostrzeżeń są uwagi autorki zawarte w komentarzach. Wynika z nich, iż zdecydowana większość polskich frazeologizmów, które próbowano tłumaczyć za pomocą struktury niefrazeologicznej, posiada ekwiwalenty frazeologiczne w języku docelowym, a zatem można je przetłumaczyć poprawnie, stosując np. strategię adaptacji, imitacji czy kreacji. Gwoli ścisłości warto dodać, iż wszystkie cztery związki frazeologiczne z kwartalnika „Dialog” (Ip. 129, 132, 134, 165) uzyskały ekwiwalencję fakultatywną.
137