2212788499

1.    Moim zdaniem nie należało tego rozdrapywać na nowo. (SW 2003/6, 5 - lp. 208)

2.    Reprezentanci skrajnej opcji polskiej - dla których ujawnienie tematu stanowiło niejednokrotnie prawdziwy szok - podkreślali, że niepotrzebnie odświeża się stare rany i kala własne gniazdo wyolbrzymiając przy tym krzywdy Niemców, u poświęcanie tyle m\ agi kilku niemieckim ofiarom polskiego obozu jest dużą przesadą. (D 1997/3-7, 48 - lp. 209)

W zdaniu pierwszym zastosowano modyfikację wymieniającą: na nowo zamiast stare rany. W drugim przykładzie w polskim frazeolog izmie zastosowano (nie do końca uzasadnioną) także modyfikację wymieniającą: odświeżać zamiast rozdrapywać stare rany.

Analiza wyekscerpowanych zdań przykładowych pozwoliła określić nie tylko tendencje tłumaczy co do wyboru określonych strategii translacyjnych, lecz umożliwiła również dokonanie charakterystyki zawiązków frazeologicznych w polsko - niemieckich tekstach publicystycznych.

Grupa frazeologizmów badanych pod względem formalnym zdominowana jest przez zwroty (ponad 70%), mniejszy procent stanowią wyrażenia, natomiast frazy występują niezwykle rzadko.

Kryterium semantyczne reprezentują przede wszystkim frazeologizmy sklasyfikowane jako „ocena”. Kolejne miejsca zajmują frazeologizmy zaliczane do następujących grup: „świat przyrody”, „zachowania ludzkie”, „obyczaje”. Do rzadziej spotykanych należą „relacje przestrzenne”, „relacje ilościowe" i „relacje czasowe”.

Badanie stabilności związków fraeologicznych dowiodło, iż ponad połowa frazeologizmów w tekstach publicystycznych funkcjonuje jako struktury stabilne. Najwięcej dopuszczalnych zmian stwierdzono w kategorii aspektu oraz elementów leksykalnych (w obu przypadkach ponad 20%). Tendencje do niestabilności frazeologizmy wykazują także w odniesieniu do liczby i schematu syntagmatycznego. Negacje, jako stały element związku frazeologicznego, dostrzeżono w niewielkiej ilości frazeologizmów zdań przykładowych. W badanej grupie odnaleziono także pojedyncze przykłady niestałości zdrobnienia, prefiksu i strony.

W analizie pod względem strukturalnym, aż 58% frazeologizmów zawiera w swej strukturze grupę przyimkową. Mniejszy udział przypada tu frazeologizmom nominalno -werbalnym. W badanym materiale należy wyróżnić także grupę frazeologizmów nominalnych, struktur porównawczych oraz frazeologizmów składających się z przymiotnika i rzeczownika. Niski procent zarejestrowano w przypadku struktur rymowanych i intensyfikacji głównego elementu. Małą liczebność wykazują także frazeologizmy złożone z liczebnika i rzeczownika. W grupie 300 zdań zarejestrowano zaledwie jeden przykład werbalno-adwerbialnego związku frazeologicznego.

207