223427853

JAN DĄBROWSKI

T

tralny Komitet Narodowy³. Podobno w Warszawie tworzy się trzeci. Srzelcy i Drużyny strzelckie ¹ ruszają. Wojsko znika z Krakowa.

12.VIII.

Sytuacja robi się zawiklana. Centralny Komitet Narodowy (N.D.) zapewnia, że za nim stoją stronnictwa Królestwa i że Rząd Narodowy, o jakim głosi Komisja Tymczasowa, to fikcja. Może w niedzielę się to wyjaśni w Kole Polskim ⁵. Mamy zatem dwa rządy, z których każdy ma swój skarb i wojsko. Gdyby nie Austriacy i Prusacy, mo-żeby ze sobą prowadziły wojnę. W domu ciągły niepokój i zdenerwowanie, bo chłopcy chcą iść w pole. Zapisałem się do Drużyny, ale tam odesłano mnie do roboty w Komisji Tymczasowej, zamiast do szeregów. Drużyna bowiem przystąpiła znów do Komisji Tymczasowej, co dowodzi kapitalnej głowy politycznej u Młynarskiego °. Albo trzeba było parę tygodni temu nie występować, albo nie wstępować teraz, inaczej wygląda tak, jakby robił to poprzednio z dziecinnego kaprysu, a nie na serio. Ale trudno teraz filozofować. Przez głowę przechodzi człowiekowi tysiące myśli. Sam nie wiem, czy nie lepiej, że pozostaję na razie tu, choć chciałbym iść z tamtymi w pole. Może to wszystko daremny wysiłek. Idziemy z Prusakami — nie wiemy, czyja będzie Warszawa i czy do tego skrawka Królestwa jaki by dostała Austria, nie dołączą masy Rusinów. A w razie przegranej? Wtedy nastąpią rzeczy gorsze, niż były kiedykolwiek po rozbiorach.

ców, Organizacji Niepodległościowej Inteligencji i Związku Patriotów (oraz tworzenie polskich oddziałów wojskowych przy boku Austrii a przeciw Rosji). Rozwiązania sprawy polskiej spodziewano się m. in. przez połączenie Polski z Austro-Węgrami. Komisja stanowiła polityczną reprezentację organizacji wojskowych: „Strzelec”, „Związek Strzelecki” oraz „Polskich Drużyn Strzeleckich". Przestała istnieć w momencie utworzenia Naczelnego Komitetu Narodowego w sierpniu 1914 r.

*    Centralny Komitet Narodowy (CKN), utworzony w sierpniu 1914 r. przez Narodową Demokrację pod przewodnictwem Z. Wielopolskiego, reprezentował organizacje o orientacji prorosyjskiej.

*    „Strzelec”, „Związek Strzelecki”, „Polskie Drużyny Strzeleckie” — powołane w r. 1910 organizacje wojskowe, działające legalnie w Galicji i nielegalnie w Królestwie i w zaborze pruskim („Strzelec”, „Związek Strzelecki” kierowane przez nielegalny Związek Walki Czynnej, powiązany ściśle z PPS-Frakcją Rewolucyjną, zaś „Polskie Drużyny Strzeleckie’ jako organizacja „Zarzewia”), reprezentujące orientację proaustriacką. W latach 1912—1914 podporządkowane TKSSN. Po wybuchu I wojny światowej członkowie „Strzelca”, „Związku Strzeleckiego” i większość członków' Drużyn weszli w skład Legionów, tworząc Legion Zachodni.

⁵ Koło Polskie, klub posłów polskich z Galicji w wiedeńskiej Radzie Państwa.

« Feliks Młynarski (1884—1972), ekonomista, jeden z założycieli i kierownik Polskich Drużyn Strzeleckich, członek TKSSN, delegat N.K.N. na Amerykę, później profesor bankowości w' Szkole Głównej Handlowej w Warszawie i wiceprezes Banku Polskiego.

1191