223427961

RODOWOD POETY

rając się w głąb jego szyków zabił samego, jak twierdzi kronika, „biskupa i wojewodę” Szwedów.

Po śmierci Aleksandra Newskiego synowie Gawryły, zwykłym rzeczy porządkiem, znaleźli się na służbie synów książęcych. Książęta toczyli krwawe spory o sukcesję, przy czym rozstrzygające bywało na ogół poparcie chana tatarskiego, o które każdy z nich się ubiegał. Chan popierał początkowo pretendentów do tronu z linii twerskiej, a potem odmówił im swej przychylności na korzyść konkurencyjnej linii moskiewskiej. Synowie Gawryły służyli książętom twer9kim. Aikinf o przydomku Wysoki zginął oblegając w ich imieniu, ale z własnej gorliwości, miasto Perejasławl. Kiedy jednak chan przypieczętował swoje poparcie dla Iwana Moskiewskiego zgładzeniem goszczących w Ordzie dwóch ostatnich książąt twerskich, ich ludzie uznali się za zwolnionych z przysięgi i wszczęli masowe przenosiny do Moskwy. Uczynili tak również synowie Akinfa Wysokiego oraz Iwana Morchini (zatem wnuki Gawryły) wraz ze swoimi dziećmi, czeladzią i domownikami. Musieli być bogaci i silni, bo Moskwa przyjęła ich chętnie. Już w roku 1339 widzimy Aleksandra Iwanowicza Morchinina i Fiodora Akinfowicza na stanowiskach wojewodów i dyplomatów książęcych.

Z pięciu synów Aleksandra Morchinina interesuje nas najbardziej Grigorij, nie dla czynów i zasług, których nie znamy, ale dla przy-domka „Puszka”. W połowie XIV wieku dotarły do Moskwy wieści o wynalezieniu ciężkiej broni palnej, którą nazwano, wychodząc z istniejących w ruszczyźnie pierwiastków dźwiękowo-znaczeniowych, „puszką”. Czy syn wojewody Aleksandra obdarzony został tym mianem serio, czy dla żartu — też nie mamy pojęcia. Dość, że odtąd zaczęli się Puszkinowie, długo zresztą używający jeszcze i innych nazwisk, zwyczaj bowiem przechodzenia jednego nazwiska z ojca na syna ciągle nie był ugruntowany.

Grigorij Puszka miał siedmiu synów: Aleksandra, Nikitę, Wasilija Ulitę, Fiodora Towarko, Konstantina, Andreja i Iwana. Ci, jak również ich synowie, wyróżniali się wręcz wyjątkową płodnością w porównaniu z potomkami Akinfa Wysokiego i przedstawicielami innych rodów bojarskich. Stało się to jedną z uchwytnych przyczyn, dla których na przestrzeni XV i XVI wieku ród Puszkinów wyraźnie podupadł. Wielkie obszary ziemskie, którymi władał Grigorij Puszka, uległy dość szybkiemu rozdrobnieniu. Okrojony stan posiadania oznaczał z miejsca gorszą sytuację w życiu publicznym, w możności sięgania po zaszczyty i awanse. Jeżeli więc gałąź Akinfowów (coraz słabiej odczuwająca pokrewieństwo z Puszkinami) skutecznie broniła swojej pozycji w górnej warstwie moskiewskiego rycerstwa, to z siedmiu synów Grigorija Puszki bojarem wielkiego księcia był już tylko jeden — Fiodor Towarko, z piętnastu wnuków — znowu

1141