223427973

JEZUS JEST MESJASZEM

synostwa. Dopiero cud zmartwychwstania przeżyty przez nich ukazał im głębszy sens mesjanizmu Ps 2 czy proroctwa Natana z 2 Sm 7, jeszcze jednak w sensie raczej funkcjonalnym, tzn. w odniesieniu do posłannictwa Jezusa. Dopiero faza następna ich refleksji przejdzie od władzy do istoty, od exousia do ousia ⁸.

2. KERYGMAT CHRYSTOLOGICZNY DZIEJÓW APOSTOLSKICH

Pierwsze orędzie apostołów dotyczy zbawienia, stąd o Chrystusie mówią oni w związku z zaczątkową soteriologią. Jedenastoma tytułami określa się tam Chrystusa: Święty (4, 27), Władca i Dawca życia (archegós: 3, 15; 5, 31), Sprawiedliwy (3, 14; 7, 52; 22, 14), Sędzia żywych i umarłych (10, 42; 17, 31), Sługa Boży (3, 13. 26; 4, 28; 27, 30), Zbawca (5, 31; 13, 23), Syn Człowieczy (tylko raz: 7, 56), Mesjasz (Christós — passim), Pan (Kyrios — passim) i Syn Boży (9, 20; 13, 33). Mimo tej mnogości wyraźnie dzielą się one na dwie grupy: jedne akcentują funkcje Jezusa z Nazaretu, drugie zaś — Jego udział w chwale Boga. W pierwszej — najdonioślejszy jest tytuł Sługi Pańskiego jako szczególnie skuteczny wówczas pod względem apologe-tycznym: on pozwalał na zrozumienie ,,zgorszenia krzyża”. W jego świetle tak poniżenie, jak wywyższenie Chrystusa było „według Pisma”, odwiecznym zamiarem Boga. W drugiej grupie — najwięcej mówi tytuł Pana, raz z dodatkiem „Pan wszechrzeczy” (10, 36). Wzięty z Septuaginty, gdzie Kyrios jest — poprzez żydowski sposób zastępowania go imieniem ADONAI — odpowiednikiem ściśle Bożego imienia JAHWE. Zgodnie z autodeklaracją Jezusa pierwotny kerygmat żąda uznania w Nim Bożego Mesjasza w znaczeniu transcendentnym. Stąd formuła „Jezus jest Panem” (Rz 10, 9) zawiera konieczny przed chrztem akt zbawczej wiary. Już pierwsze pokolenie wiernych — jeszcze dalekie od wpływów helleńskich — modli się do samego Chrystusa formułą jeszcze aramejską MARANA TH A (1 Kor 16, 22; Por. Ap 22, 20). Autodeklaracja Jezusa, potwierdzona faktami paschalnymi, pozwoliły pokoleniu apostolskiemu na połączenie w jedną harmonijną całość danych ST o Słudze Jahwe i Synu Człowieczym, nie odrywając ich od sprawdzalnej historii ziemskiego Jezusa. Pogłębione refleksją dane ekspiacji Sługi Jahwe dają w wyniku formułę najstarszych wyznań wiary o śmierci zbawczej Chrystusa „za nas” (hyper hymon)⁹. Wszystkie powyższe dane są

* Por. P. Grech, Le idee fnndamentali del NT, Modena 1970, 90.

¹ Urywek Iz 53, 4—11 zostawia swoje ślady w takich tekstach, jak: Rz 4, 25; H, 19; Ga 1. 4; 2. 20; Ef 5. 2. 25; 1 Tm 2, 6; Tt 2, 14; 1 P 2, 21. 24; 3, 18, Por. Drogi zbawienia (pr. zb.), Poznań 1970, 162—181.

1071