» JEZUS JEST MESJASZEM
jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca, pełen łaski i prawdy”. Wcielone Słowo dosłownie „rozbija namiot” staje się szekiną (= Obecnością Boga) wśród ludzi, którzy mogą w Nim rozpoznać wyłącznie boże atrybuty — „łaski i prawdy” (hesed we, emet: np. Wj 34, 6).
Pełen treści teologicznej jest wreszcie termin „Jednorodzony”, termin wyłącznie Janowy (J 1, 14. 18; 3, 16. 18; 1 J 4, 9) 23. Najwięcej ekspresji ma on w rozmowie z Nikodemem i w I Liście, gdzie służy podkreśleniu zbawczej miłości Boga Ojca względem ludzi. Tylko taki Syn Boży może przekazać pełnię objawienia (J 6, 46; 10, 15) i pełnię życia Bożego (J 5, 26). W pismach Janowych ten termin orzeka nie tylko jedyną w swoim rodzaju relację Jezusa do Boga Ojca, lecz również zdaje się akcentować tajemniczy fakt pochodzenia od Niego przez zrodzenie inne niż przysługuje nam, jako dzieciom Bożym (1 J 5,' 18) 24. Podczas gdy u św. Pawła termin hyiós określa tak Syna Bożego jak i chrześcijanina (np. Hz 8, 3.14), a różnicę synostwa podkreśla prawny termin hyiothesia (Hz 8, 15. 23; Ga 4, 5; Ef 1, 5), to pisma Janowe zachowują termin hyiós tylko dla Syna Bożego, a wiernych nazywają tekna Theou (= „dzieci Boże”).
Zgodnie z powyższymi tezami prologu w dalszym ciągu IV Ewangelii na wielu miejscach Jezus Chrystus — choć nigdy już więcej nie określany terminem LOGOS — mówi i działa właśnie jak Wcielone Słowo, gdyż najbardziej podstawowym założeniem tej Ewangelii jest tożsamość odwiecznego Słowa i historycznego człowieka Jezusa 25. Stąd więc Jezus posługuje się określeniem EGO EIMI (odpowiednikiem hebr. ani hu), które w ST wyłącznie przysługuje Bogu (J. 8, 24. 28. 58), stwierdza nadto, że jest „jedno z Ojcem” (10, 30). Jeśli z drugiej strony mówi, że Ojciec jest większy od Niego (14, 28), to nie w sensie metafizycznym, lecz biorąc pod uwagę aktualną misję posłusznego Syna, który ma Ojcu przyprowadzić całą ludzkość. Jest to znów sprawa doczesnej fazy zbawczego planu, w której Słowo jest w stanie kenozy, dobitnie oddanej terminem sarx. Wciąż poprzez realizację zadań Mesjasza odnajduje się Jednorodzonego Syna Bożego20. Tę podwójną prawdę urzeczywistnioną w Chrystusie dobrze wyraża okrzyk Tomasza już przekonanego o zmartwychwstaniu: „Pan mój i Bóg mój” (20, 28).
W por. F. BUchsel, ThWNT 4, 448—470.
Jł Argument powyższy opiera się na lekcji gennethóis przyjmowanej dziś niemal powszechnie w 1 J 5, 18, ale rozumianej o Chrystusie w przeciwieństwie do poprzedniego gegennemónos, które niewątpliwie odnosi się do chrześcijanina. Por. B. Vawter, The Johannine Epistles, w: The Jerome Biblical Commentary, Englewood Cliffs 1988, 2, 412. Oba imiesłowy do chrześcijanina odnosi R. Schna-ckenburg, Die Johanncsbrlefe, Freiburg — Basel — Wien 1953, 279—281.
* Por. G. Kittel, ThWNT 4, 132.
“ Por. J. Giblet, Jćsus et „le Pćre’’ dans le IV Żvangile, w: L’£vangile de Jean (Recherches biblłgues 3), Bruges 1958, 120.
1077