Pedagogika opiekuńcza jest nauką rozwijającą się. Opisuje ona, wyjaśnia i optymalizuje treści dotyczące opieki rozumianej jako podstawowej formy działalności w zakresie tworzenia warunków do realizacji potrzeb szczególnych podopiecznego przez opiekuna. Jej najpełniejsza koncepcja teoretyczna, opracowana przez Z. Dąbrowskiego, lokuje pedagogikę opiekuńczą wśród nauk pedagogicznych.
Obecnie pedagogika opiekuńczo-wychowawcza stanowi specjalizację, na której w Polsce studiują osoby przegotowu-jące się do zawodu opiekuna-wychowawcy. Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze od 1989 roku prowadzi studia pierwszego stopnia w zakresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej.
Rozważając podstawowe problemy teoretyczne i metodologiczne, proponujemy odniesienie do praktyki opiekuńczej, ujmując ją w wieloaspektowej współzależności z szeroko rozumianym wychowaniem, pomocą społeczną, profilaktyką a nawet terapią. W opracowaniu wskazujemy na wybrane zagadnienia: tożsamość pedagogiki opiekuńczej, opiekę rodzinną, działalność opiekuńczo-wychowawczą szkoły, zjawisko sieroctwa i jego kompensacje, wpływ dziejów opieki na kształtowanie współczesnej teorii i praktyki
5