2278215624

10

Słowo wstępne

Również Janina Hajduk-Nijakowska w artykule zatytułowanym Kulturowy kontekst komunikowania wychodzi z podobnego założenia i dowodzi zasadności ujmowania procesów komunikacyjnych z punktu widzenia kulturoznawstwa i folklorystyki. Zwłaszcza rozważania nad rolą kontekstu komunikacji, odwołujące się do dorobku m.in. Edwarda Halla czy Edmunda Leacha, wzmacniają hipotezę niezwykle ważną dla komunikologii, zgodnie z którą nie da się prowadzić refleksji teoretycznej nad komunikacją, nie uwzględniając jej kulturowego uwikłania.

W artykule pt. Metapiśmiennośćjako narzędzie rozumienia i optymalizacji komunikacji Marcin Sieńko nawiązuje do stanowisk wybitnych filozofów (m.in. Kanta, Cassirera, Heideggera) oraz do osiągnięć Szkoły Kanadyjskiej (Havelock, Goody, McLuhan, Ong), czyli do Wielkiej Teorii Piśmienności, by zaproponować kategorię metapiśmienności, mającą prowadzić do sformułowania metateorii komunikacji medialnej. Perspektywa taka, zdaniem Autora, mieści się w ramach komunikologii jako kolejna możliwa tradycja pośród tradycji zaproponowanych przez Roberta T. Craiga.

Do innej tradycji badawczej nawiązuje Paweł Przywara w artykule „Język myśli” a werbalne komunikowanie. Tematem jego pracy jest język myśli ([menta-lese) oraz psycholingwistyczne teorie języka i nabywania kompetencji językowych. Rozważania koncentrują się w tym przypadku na relacjach między myśleniem a językiem jako werbalną eksternalizacją procesów psychicznych.

Hanna Pułaczewska podjęła się analizy aspektów komunikacyjnych w sztuce filmowej. Obiektem badania z zakresu komunikacji międzykulturowej są sposoby tłumaczeń dzieł filmowych oraz techniki przedstawiania komunikacji obcojęzycznej i interkulturowej. Na wielu przykładach Autorka pokazuje, w jaki sposób buduje się zrozumiałość w wielopoziomowych przekazach.

Kolejny z prezentowanych artykułów jest autorstwa Macieja Kłodawskiego i stanowi wyraz interdyscyplinarnego charakteru komunikologii. Autor podejmuje w nim analizę przepisu prawnego jako komunikatu, zwracając uwagę na fakt, iż w polskim prawoznawstwie dotychczas za podstawę analizy przepisów prawnych jako komunikatów uznawano najczęściej transmisyjny model komunikacji. Co charakterystyczne, nie jest to w niniejszym tomie jedyny tekst, w którym model transmisyjny podlega krytyce. Zdaniem Autora można wskazać niewykorzystywaną alternatywę w postaci modeli konstytutywnych, umożliwiających polemikę z „pozytywistycznym prawoznawstwem”.

Praca Krzysztofa Wasilewskiego to przykład realizacji łączenia komunikacyjnej teorii z praktyką. W artykule pt. Rola prasy lokalnej w procesie budowania tożsamości „małych ojczyzn” na przykładzie Ziemi Lubuskiej 1945-1999 dokonuje on wnikliwej analizy wydawnictw prasowych ukazujących się na Ziemi Lubuskiej po II Wojnie Światowej, których charakter, zasięg, tematyka i forma splatały się (i nadal splatają) z procesem kształtowania się regionalnej tożsamości („idei lubuskiej”). Jest to kolejny znakomity przykład interdyscyplinarności badań nad