242073775

81

FILOZOFIA A NAUKA O LITERATURZE

fikcyjna, według Ricocura, przede wszystkim unaocznia, hicrarchizu-je i na swój sposób strukturalizuje wewnątrzczasowość działania i dzicjowość ludzkiego bycia-w-świccie, które nabierają w niej z reguły aspektu jakościowego, a także stopniowalnego tempa i napięcia. Tcmporalna strukturalizacja opowieści polega na transpozycji czaso-wości ontycznej i egzystencjalnej na kategorie fabularne. Być może dałoby się to Ricoeurowskie rozumienie transpozycji czasu oraz referencji metaforycznej, która zapewnia utworom literackim egzystencjalnie wymierną prawdziwość, przybliżyć do „jakości metafizycznych” Ingardena — gdyby je interpretować w świetle zawartych w nich źródłowych intuicji bytu, jako czegoś „nieobojętnego” dla człowieka, korclatywnie do „nicobojętności” człowieka wobec bytu.¹⁹ Taka prawdziwość zawierałaby, rzecz jasna, określone, dodatkowe supozycje aksjologiczne. Według Ricocura, na tej właśnie płaszczyźnie da się postawić na serio problem prawdy w literaturze oraz spróbować bronić tezy Arystotelesa, że literatura jest „bardziej filozoficzna” — lub bardziej „metafizyczna” — od historiografii.

¹⁹ Por. A. Tyszczyk O koncepcji jakości metafizycznych dzida sztuki Romana Ingardena, w: Wobec sztuki Historia — krytyka — teoria, red. E. Wolicka i P. Kosiewska, Lublin 1992, s. 11-30.