244277284

1.2. Konstytucyjne gwarancje ochrony dóbr osobistych

Polskie prawo charakteryzuje się dosyć rozbudowanym systemem ochrony dóbr osobistych. Główne ich prawne oparcie, które nadaje im rangę praw podstawowych znajduje się w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej¹. Na gruncie jej przepisów występuje szereg postanowień gwarantujących obywatelom ochronę ich dóbr osobistych, a zasada najwyższej mocy prawnej konstytucji powoduje, że wszystkie inne akty normatywne muszą być ujęte w sposób zgodny z treściami zwartymi w przepisach konstytucyjnych oraz muszą służyć ich realizacji². Podmiotem konstytucyjnych praw i wolności mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne.

W sprawach wolności człowieka szczególnie należy przytoczyć art. 30, który dotyczy godności człowieka, jako przyrodzonego i niezbywalnego źródła wolności i praw obywatela. Jest to zasada nienaruszalna, zaś jej poszanowanie i ochrona stanowi obowiązek wszystkich władz publicznych. Ochronę życia prywatnego człowieka, czyli rodziny, czci, dobrego imienia znajdziemy w art. 47, który stwierdza, iż każdy człowiek ma swobodę wyboru postępowania z własnym życiem osobistym oraz decyzjach z nim związanych. Ochronę zdrowia i równego dostępu do opieki zdrowotnej bez względu na sytuacje materialną obywatela stanowi art. 68. Natomiast wolność i swobodę przemieszczania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje art. 52.

Analizując treść Konstytucji RP można stwierdzić, że rozwiązania konstytucyjne dotyczące problematyki ochrony dóbr osobistych w nowoczesnych środkach masowego przekazu, takich jak radio, internet czy telewizja, nie zostały w żadnym miejscu powołane wprost. Szukając w Konstytucji uregulowań związanych z tymi mediami, należy skoncentrować się na wyeksponowaniu zasad, które dotyczą wolności słowa, a które określa art. 14 zapewniając wolność prasy i innych środków społecznego przekazu oraz art. 54, który odnosi się do wolności wyrażania poglądów i opinii, składają się na nią w szczególności: wolność wyrażania poglądów, wolność pozyskiwania informacji oraz wolność rozpowszechniania informacji. Natomiast art. 61 określa materię dotyczącą prawa uczestnictwa obywateli w dostępie do informacji z zakresu działalności organów publicznych.

W odróżnieniu od klasycznych środków masowego przekazu informacji, takich jak radio czy telewizja ważną role w komunikacji masowej społeczeństwa informacyjnego odgrywa Internet. Jego przenikająca granice państw specyfika oraz dużo większa niż w przypadku radia i telewizji interaktywność powoduje że odgrywa on ważną rolę jako środek wykorzystywany w dostępie do informacji i danych oraz jako bezpośredni środek wykorzystywany do komunikacji międzyludzkiej społeczeństwa informacyjnego. Stąd też jego ścisłe związki z obszarem telekomunikacji, co dotyczy zwłaszcza tajemnicy wolności i ochrony korespondencji określonej w art. 49, a którego charakter

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997r. Dz. U. 1997, NR 78 poz. 483.

E. Dobrodziej: Ochrona dóbr osobistych. Aspekty prawne i praktyczne, Bydgoszcz 2003r. s.10