2455029517

Bogdan Jaremin 13

dowe Stowarzyszenie Morskie (IMO) czy Międzynarodowy Związek Transportowców (ITF), jest tak znacząca, iż wskaźniki wypadkowości w pracy na morzu porównywane są, lub przewyższają odpowiednie w najbardziej zagrożonych wypadkowością działach gospodarki na lądzie; górnictwie, budownictwie (ILO 1996, Tomaszunas i wsp. 1997, Raffnson 1998).

Utrata życia ma oczywisty związek także z pogorszeniem stanu zdrowia członków załóg podczas pracy i pobytu na statku, bądź to w wyniku ostrej, nagle zagrażającej życiu choroby pierwszorazowej, bądź pogorszenia przebiegu choroby przewlekłej. Zjawisko to, związane z naturalną chorobowością i śmiertelnością (Filikowski 1981) jest jednak, jak się sugeruje (Jaremin 1996), w istotnym stopniu modyfikowane przez szereg czynników silnie związanych ze specyfiką pracy na morzu;

-    modelem ochrony zdrowia przyjętym w danym kraju,

-    stosowaniem odpowiednich standardów i wymagań zdrowotnych wobec kandydatów do zawodów morskich i członków załóg,

-    poziomem ich wyszkolenia sanitarnego i medycznego,

-    dostępnością do kwalifikowanej pomocy medycznej,

-    organizacją i warunkami pracy na jednostce morskiej.

Czynniki te stwarzają niejednokrotnie sytuację, w której szansa przeżycia pracownika na statku morskim jest w istotny sposób umniejszona, w porównaniu do pracownika mającego całodobową dostępność do medycznej pomocy na lądzie (Ejsmont 1966, Medycyna morska 1980, Hansen 1996, Jaremin 2003). Odmienność zagrożeń i ograniczona możliwość przeciwdziałania im, jakie stwarza praca na statku morskim, przekładają się na podwyższone ryzyko utraty życia przez pracowników obarczonych niektórymi chorobami wewnętrznymi, zakaźnymi, czy wymagających pilnego zabiegu chirurgicznego (Jaremin 1997, Nielsen 2000, Dahl 2001).

Zgon pracownika w miejscu pracy jest zawsze wydarzeniem dramatycznym, powodującym nieodwracalne skutki i następstwa nie tylko dla samej ofiary, lecz także dla jego rodziny i otoczenia; współpracowników, pracodawcy, niekiedy także dla bezpieczeństwa statku i innych uczestników żeglugi oraz środowiska naturalnego. Pełne wyjaśnienie okoliczności zgonu i jego mechanizmu leży zatem w interesie publicznym, społecznym i jest obwarowane, zarówno w prawodawstwie polskim jak i przyjętym powszechnie na całym świecie, obowiązkiem przeprowadzenia odpowiedniego dochodzenia medycznego, sporządzenia notyfikacji prawnej i wydania zaleceń dla pracodawcy po ustaleniu przyczyn i okoliczności zgonu (Szymański, Majda 1995).

W Polsce każdy przypadek śmierci w miejscu pracy jest ustawowo badany przez komisję powypadkową nakazem Kodeksu Pracy. Każdy przypadek śmierci członka załogi statku morskiego obligatoryjnie podlega ocenie komisji