2711905641

311

Kronika

Następna sesja przedpołudniowa, której przewodniczył Niemiec dr H. Joosten z Greifswaldu, dotyczyła ochrony torfowisk i ich wykorzystania. T. Minaeva z Moskwy (biuro WWF) mówiła o wpływie działalności człowieka na torfowiska Rosji, U. Lebedev i V. Hiźniak z Jekaterinburga - o wartości (w rublach) torfowisk jako ekosystemu produkującego torf i spełniającego różne społeczne funkcje (rekreacyjne, edukacyjne, zdrowotne, estetyczne); H. Joosten zaś - o wpływie torfowisk na klimat (pochłanianie CO, z atmosfery, emisja metanu i tlenku azotu) i ich związku z globalnym ociepleniem. Mówił też

0    dokumencie przygotowanym przez Międzynarodową Grupę Ochrony Torfowisk (IMCG) oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Torfowe (IPS) na temat racjonalnego wykorzystania torfowisk. Jego kolega z Greifswaldu, Th. Tennhardt, dokonał przeglądu ob-szarów Rosji, które zostały objęte Konwencją o Światowym Dziedzictwie Kulturowym

1    Naturalnym: Lasy Korni, Jezioro Bajkał, Wulkany Kamczatki, Góry Ałtaj, Zachodni Kaukaz, Zalew Kuroński, oraz tych, które czekają na zatwierdzenie: Dolina Upsunur, Delta Leny, Centralna część Sichote - Alin, Wyspa Wrangla, Wyżyna Putorańska, Region Magadanu, Wyżyna Wałdajska, Skały Leny, Wyspy Kurylskie i Komandorskie. Autor omówi! szerzej projekt włączenia do konwencji 3 obszarów torfowisk Zachodniej Syberii, takich jak rezerwat Jugański (6228 km³), torfowisko Sałymo-Jugańskie (15 000 km³) i Wielkie Torfowisko Wasjuganskie (50 000 km³).

Po południu odbyła się wycieczka terenowa na leżące 20 km na NE od Nojabrska wododziałowe, płaskie torfowisko palsa.

Przez cały kolejny dzień 20 VIII trwały sesje referatowe. Do południa omawiano i dyskutowano problemy związane z emisją węgla i jego bilansem. Dr J. Alm z Joensuu scharakteryzował obieg węgla w torfowiskach borealnych. W różnych mikrosiedliskach (dolinki, kępy, grzędy) mierzono zawartość CO, i metanu w torfie. W okresach suchych czysta produkcja materii organicznej obniża się, obniża się też zawartość C, jego straty przy obniżaniu poziomu wody gruntowej o 15-20 cm wynoszą około 100 g m ^:. W okresach wilgotnych akumulacja C w torfie wzrasta. N. Bazin z Nowosibirska omówił teoretyczne i doświadczalne podstawy emisji metanu z torfowisk, a E. Golovatska z zespołem z Instytutu Torfowego w Tomsku - sezonowe zmiany produktywności masy organicznej w gC m 'rok'¹, emisję CO, w gC m ‘rok^-1 oraz koncentrację węgla w wodach torfowych w mgC 1'. Badano naturalnie odwadniane torfowiska wysokie i niskie Tomska. Młoda profesor geografii z Tokio T. Nakano omówiła wyniki badań zmian zawartości metanu (mgCH₄ m ^:godz.^_1) i dwutlenku węgla (mgCO, irrgodz. ‘) w torfowiskach przejściowych brzozowych naturalnych i wypalonych. Japonka przyjechała wraz z mężem i 3-letnią córeczką i wspólnie uczestniczyli we wszystkich sesjach referatowych i terenowych. Po przerwie na kawę dwa referaty wygłosili: Naumov - o emisji CH₄ i CO, (w mg m ³godz. ') w mikrosiedliskach torfowisk wysokich rejonu Nojabrska oraz A. Sirin - o metanie w głębokich borealnych torfowiskach, o jego rozmieszczeniu w złożu i sezonowej dynamice. Z badań Sirina prowadzonych od Ulmea w Szwecji do Wzgórz Waldaj-skich, wynika, żc głębokie torfy grają znacznie większą rolę w emisji metanu do atmosfery niż przypuszczano wcześniej. Całe złoże jest aktywne hydrologicznie, a nie jak do tej pory przypuszczano tylko wierzchnia warstwa akrotelmu. Dotyczy to nie tylko niskich torfowisk topogenicznych i soligenicznych, ale i torfowisk wysokich.