274844733

9

działania (technologiami, procedurami),

•    ustrukturalizowanymi i hierarchicznymi - gdyż realizacja celu wymaga podziału pracy, funkcji, kompetencji decyzyjnych. Powstaje więc sfera regulacyjna, zarządzania, oraz sfera realna, podstawowa,

•    posiadają człon kierowniczy- którego podstawowym zadaniem jest doprowadzenie do współdziałania wszystkich składników organizacji,

•    otwartymi, przy czym różny jest ich stopień otwartości - otoczenie wpływa na organizację i jest dla niej źródłem niepewności, ale także organizacja ma wpływ na zmiany w otoczeniu,

•    względnie wyodrębnionymi z otoczenia, jednocześnie ściśle z nim związanymi -ponieważ prowadzą z otoczeniem wymianę. Czerpią zasilenia takie jak surowce, ludzie, pieniądze, informację, energię, różne urządzenia. Dostarczają natomiast produkty swojej działalności,

•    adaptacyjnymi - otwartość systemu wymusza ciągłą obserwację zmian otoczenia systemu. Adaptacja dokonuje się zawszę w warunkach niepewności, która się zwiększa wraz ze wzrostem dynamiki otoczenia. Podstawową rolę w procesie adaptacji pełni informacja, posiadającymi zdolność do samodoskonalenia - podnosząc swoją sprawność i stopień zorganizowania,

•    charakteryzującymi się ekwifinalnością - zdolne są do osiągania celów w różny sposób i różnymi drogami,

•    wewnętrznie bardzo zróżnicowanymi - podsystemy pełnią różne funkcje, różny jest więc ich stopień formalizacji i centralizacji.

2.2 Rodzaje organizacji

Świat organizacji, jest różnorodnym i złożonym. Próby jego uporządkowania mają swój początek w podejmowaniu przedsięwzięć poklasyfikowania tej różnorodności. Różni autorzy przyjmują różne kryteria dla wydzielenia pewnych typów organizacji. Klasyfikujemy więc najczęściej organizacje, przyjmując za kryterium podziału funkcję, którą realizują na rzecz otocznia.

Możemy więc wyróżnić, według tego kryterium, następujące typy organizacji: o gospodarcze - nastawione na zysk,

o użyteczności publicznej: szkoły, szpitale, instytucje kulturalne i naukowe - z reguły niedochodowe,

o administracji państwowej i samorządowej

o militarne i policyjne, służące zapewnieniu bezpieczeństwa tak wewnętrznego jak i zewnętrznego

o społeczne, partie polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia, o religijne kościoły, klasztory, związki wyznaniowe.

Inną klasyfikacją, jest podział wynikający z charakteru podporządkowania panującej władzy organizacyjnej uczestników organizacji. Podział ten zaproponował A. Etzioni i wygląda on następująco:

o organizacje przymusowe - w których władza opiera się na przymusie a uczestnicy nie identyfikują się z organizacją i nastawieni są do niej negatywnie (więzienia, obozy pracy), o organizacje utylitarne - w których władza oparta jest na dysponowaniu środkami nagradzania a uczestnictwo w tych organizacjach ma charakter kalkulatywny (przedsiębiorstwa organizacje administracyjne, militarne-w czasie pokoju),