274 RECENZJE
zania badanego inhibitora z hydrofobowymi grupami albuminy. Wskaźnik działania hamującego aktywność cyklo-oksygenazy i stopień wiązania inhibitora z albuminą pozwala wnioskować o aktywności badanych inhibitorów in vivo. Szczegółowe dane dotyczące inhibitorów syntetazy prostaglandynowej są zawarte w rozdziale opracowanym przez T. Y. Shen z Mere Sharp i Dohne Laboratorium z Rahway (USA).
W dalszej części książki poruszono zagadnienia związane z biosyntezą i metabolizmem prostaglandyn, cyklicznych nadtlenków i tromboksanów oraz ich rolą w żywym organiźmie.
Szczególnie interesujące dane można znaleźć w rozdziale poświęconym układowi oddechowemu i astmie oskrzelowej. Wyodrębnienie spośród chorych na astmę oskrzelową grupy osób wrażliwych na terapię aspiryną pozwoliło na powiązanie przyczynowe tego schorzenia z zahamowaniem biosyntezy prostaglandyn w śródmiąższowej tkance płucnej.
Ciekawe informacje zawierają również rozdziały poświęcone układowi krążenia i naczyniom. Wyniki przytaczanych badań dowodzą, że prostaglandyny serii E i A, podane dożylnie, działają rozkurczowo na naczynia. W przeciwieństwie do tego prostaglandyny serii F powodują skurcz naczyń i wzrost ciśnienia tętniczego, co przejawia się m.in. we wzroście stężenia PGF2 w płynie mózgowo-rdzeniowym podczas skurczu tętnic mózgowych.
Wpływ prostaglandyn na czynność ośrodkowego układu nerwowego omówili R. Fumagalli i wsp. z Instytutu Farmakologii i Farmakognozji Uniwersytetu w Rzymie. Prostaglandyny i tromboksany powstają w tkance nerwowej i są z niej uwalniane pod wpływem różnych bodźców. Z pobudzonego układu nerwowego uwalniane są głównie prostaglandyny serii E a w stanie pobudzenia prostaglandyny serii F. Występowanie prostaglandyn w podwzgórzu w stosunkowo wysokich stężeniach ma związek z rolą jaką one odgrywają w regulacji w sekrecji hormonów przysadki. Prostaglandyny działają albo za pośrednictwem podwzgórzowych czynników uwalniających i hamujących albo bezpośrednio na przysadkę i kontrolują czynność osi podwzgórze—przysadka—nadnercza. Prostaglandyny stymulują uwalnianie ACTH, GH, FSH, TSH i prolaktyny przez przedni płat przysadki a następnie przedostają się do płynu mózgowo-rdzeniowego, gdzie można je oznaczyć ilościowo. Wyniki oznaczej poziomu PGF2 w płynie mózgowo-rdzeniowym mają znaczenie diagnostyczne i różnicowe w takich schorzeniach jak padaczka, zapalenie opon mózgowych i mózgu, udar mózgu.
Liczne schematy i zestawienia zawarte w książce ogromnie ułatwiają korzystanie z tej niezmiernie ciekawej monografii. Bardzo przystępny sposób przedstawienia zebranego materiału, obszerny przegląd piśmiennictwa, omówienie i dyskusja najnowszych osiągnięć w dziedzinie badań nad prostaglandynami i tromboksanami stanowi o dużych walorach tej pozycji wydawniczej.
E. Rosnoioska
Trzeci tom pt. „Prostaglandyny” wydany przez P. W. Ramwella stanowi cenne uzupełnienie dwóch poprzednio wydanych części. Składa się on z 10 rozdziałów poświęconych badaniom metodycznym oraz udziałowi prostaglandyn w czynności